Gemilerinizin Güvenli Ballast Operasyonu yaptığından Emin misiniz?

 
 
Sevgili Denizci Meslektaşlarım, Herkese merhaba ,Balast suyu yönetim sistemlerinde Gemilerin taşımış olduğu Balast suyu ile  çevreyi korumak adına uzun zamandır tasarlanmış olduğum ,  gemilerin seyir ve limandaki yük operasyonları sırasında dengeli kalabilmeleri için bünyesindeki balast (safra) tanklarına alınan deniz sularının çevreye olan olumsuz etkilerini azaltmak amacı ile alınan önlemler, uygulanan kurallar, tutulan kayıtlar ,Kıyıllarızda zorluklar ve baskılar ortaya çıkaracaktır. IMO Balast Suyu Sözleşmesi’nde, balast suyu yönetimi ‘ve Sedimanı içerisindeki Zararlı Sucul Organizmaların ve Patojenlerin temizlenmesi, deşarjı veya alınmasının önlenmesi veya zararsız hale getirilmesi amacıyla tek başına veya birleşik olarak yapılan mekanik, fiziksel, kimyasal ve biyolojik işlemler’ olarak tanımlanmaktadır.
Ballast Water Treatment System (BWTS)
Deniz canlıları gemilerin balast tanklarında ülke sınırlarının ,dışına taşınan canlı türleridir . Bu türlerinden bazıları geldikleri yeni bölgelere yerleşmekte, buradaki yerel türlerle rekabet ederek yeni çevrelerini tamamen ele geçirmektedirler. Çevresel etkilerin yanı sıra, bu organizmalardan bazıları halk sağlığını da tehdit eder niteliktedir. Balast tanklarında taşınan organizmaların etkileri geçen zamanla birlikte insan sağlığına yönelik potansiyel tehditleri de dâhil olmak üzere, artmakta ve geri dönülmez boyutlara doğru ilerleyebilmektedir. Zararlı türlerin balast tanklarında taşınarak geldikleri yeni bölgelerde sebep oldukları sağlık, çevre ve ekonomi problemleri konunun bilim dünyasının ötesine taşınmasına; dünya genelinde ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde çeşitli yasal düzenlemelerin yapılmasına neden olmuştur. IMO (International Maritime Organization-Uluslarası Denizcilik Örgütü)
14 Şubat 2004 tarihinde ‘Gemi Balast Sularının ve Sedimanlarının Kontrolü ve Yönetimi Uluslararası Sözleşmesi 8 Eylül 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Balast Suyu Yönetim Sözleşmesi (Uluslararası Gemi Balast Suyu ve Sedimanlarının Kontrolü ve Yönetimi Sözleşmesi 2004, IMO) ile gemiler 8 Eylül 2024’den itibaren balast sularını tahliye etmeden önce balast suyundaki organizmaları ve patojenleri uzaklaştıracak veya zararsız hale getireceklerdir. Aynı zamanda bu uygulama istilacı yabancı türlerin taşınması, yerleşmesi ve yayılmasını önlemeye yardımcı olacaktır

 
Balast suyu arıtımı için mekanik, fiziksel ve kimyasal pek çok farklı yöntem geliştirilmiştir. Bu yöntemlerin her birinin avantajları ve dezavantajları vardır. Mekanik yöntemler büyük boyutlu partiküllerin ve organizmaların sudan ayrışmasında oldukça etkilidir. Ayrıca arıtma işlemi gemi balast suyu alırken gerçekleştiği için, ayrıştırılan canlılar kendi doğal ortamlarına dönmektedirler. Herhangi bir kimyasal madde eklenmediği ya da işlem sonrasında yan ürün olarak zararlı bir madde oluşmadığı için gemi personeline ya da doğaya herhangi bir zararları olmamaları yöntemleri çevreci yapmaktadır. Ancak bu yöntemler kullanılarak balast suyundan arıtımında yaklaşık 40-50 mikrondan büyük partiküller ve organizmalar arıtılabileceği için daha küçük boyutlu partikül ve organizmaların arıtımında verimli değillerdir. Ayrıca filtreleme ve siklonik ayrıştırmada sistemin temizliği için geri yıkama yapılmasından dolayı meydana gelen basınç düşüşleri balast alma süresinin uzamasına neden olmaktadır. Isı ile arıtmada istenilen sıcaklığa ulaşılabildiği taktirde canlıların balast suyundan arıtımında yüksek verim elde edilebilinir. Ayrıca herhangi bir kimyasal madde kullanılmaması nedeni ile sistemin çevreye bir zararı yoktur. Ancak suyu belli bir sıcaklığa ulaştırmak için enerji gerekmektedir. Kimi durumlarda bu enerji miktarı çok yüksek olmaktadır. Bu durum yakıt tüketimini arttıracağından maddi açıdan çok efektif değildir. Büyük miktarlardaki balast suyunun yüksek sıcaklıklarda tankların içinde bulunması, gemide sıcak su ile direkt temas halinde olan bu kısımlarda genleşmelere neden olacaktır. Bu genleşmeler de ısıl gerilmeler yaratacağı için gemi bünyesinde mukavemet açısından sorunlar çıkarabilir. Ayrıca tanklarda korozyon oluşumuna neden olabileceğinden, tanklar için ekstra bakım/onarım maliyeti oluşturacaktır. Bu yöntemin bir diğer dezavantajı ise etki etmesi için gerekli olan süredir. Kimi gemilerin sefer süreleri ısı yöntemi ile organizmaların öldürülmesi/etkisizleştirilmesi için yeterli değildir.
Bu durumda yöntemden alınacak olan verim de düşmektedir. Kısıtlı avantajlarının yanında tüm bu dezavantajları göz önüne alınırsa, diğer yöntemlere nazaran dikkat edilmesi gereken pek çok kriter barındırdığından, ısı ile arıtma yöntemi çok tercih edilmemektedir.Ultrason ile arıtma mekanik yöntemler gibi bir ön arıtma sistemi olarak oldukça etkili ve çevrecidir. Bu yöntemde su sistemden çıkarken arıtılmış olacağı için herhangi bir bekleme süresine ihtiyaç duyulmamaktadır. Ancak tek başına yeterli olmaması onu ikincil bir arıtma sistemi ile birlikte kullanılmak zorunda bırakmaktadır. Sefer süresi yeterli olmayan gemiler için sistemin kullanımı uygun değildir. Fiziksel yöntemlerden bir diğeri olan UV ile arıtma günümüz teknolojisinde gemilerde balast suyu artımak için en çok tercih edilen yöntemlerin başında gelir. UV ile su arıtımı uzun yıllardır kullanılan bir yöntem olduğundan konu hakkında diğer yöntemlere göre daha çok teknik veriye sahip olunması, yöntemin balast suyu arıtımına adapte edilmesini de kolaylaştırmıştır. UV ile arıtma yöntemi gemi üzerinde herhangi bir tehlikeli madde barındırılmasını gerektirmediği gibi, yan ürün olarak da zararlı madde oluşturmaz. Ancak özellikle bulanıklığı çok olan balast sularında tek başına arıtma için yeterli değildir. Büyük partiküller ve organizmaların suda bulunması durumunda bu partikül ve organizmalar ışının küçük partikül ve organizmalara ulaşmasını engelleyeceğinden, UV ile ballast suyu arıtımı yapılmadan önce büyük partikül ve organizmaların arıtılmış olması gerekmektedir. Koagülasyon metodunda küçük partikül ve organizmalar manyetik toz ile daha büyük hale getirildiğinden filtreleme ya da siklonik ayrıştırma yönteminden önce uygulanır ise bu yöntemlerden elde edilen verimin artmasında yardımcı olur. Ancak manyetik toz suya eklendiğinde partikül ve organizmaların bir araya gelmesi için ek bir tanka ve bekleme süresine ihtiyaç duyulmaktadır. Kimyasal yöntem kullanılarak balast suyu arıtılma işleminde balast suyu içerisine kimyasal madde eklenir. Eklenecek olan kimyasal maddenin dozunun balast suyundaki mikroorganizmaları öldürmeye yeterli olacak düzeyde seçilmesi gerekmektedir. Kimyasal maddeler genellikle bir kaç saat içerisinde balast suyunda bulunan istenmeyen organizmaların ölmelerini sağladıklarından uzun bir uygulama süresi gerektirmezler. Ancak kimyasal maddeler kullanıldıysa balast suyu boşaltılmadan önce balast suyunda bulunan kimyasal maddeler etkisizleştrilmeli ya da çevreye zarar vermeyecek bir hale getirilmedilir. Görüldüğü üzere balast suyunu arıtmakiçin geliştirilmiş her bir yöntemin hem avantajları hem de dezavantajları vardır. Günümüzde halen mevcut yöntemler geliştirilmekte ve gemiler için efektif balast suyu arıtma sistemlerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. BSY Sözleşmesi’nin yakın gelecekte yürürlüğe giriyor olması da, balast suyu arıtma sistemleri için geliştirilen mekanik, fiziksel ve kimyasal yöntemler iler ilgili araştırmaların önemini arttırmaktadır.
 
                                                  Ballast Water Treatment System (BWTS)

Gemiler yükleme limanına vardıklarında kargo bölümüne yük almadan önce balast tanklarını boşaltırlar. İşte bu süreçte tanklarda hayatta kalmayı başarmış olan bu organizmalar da su ile birlikte bu yeni ekosisteme aktarılmış olurlar. Eğer taşınan bu canlı ve yumurtalar, boşaltıldıkları lokasyonda uygun üreme şartları bulurlarsa çoğalıp istilacı tür haline gelebilmektedirler. Bir ekosistemin yerlisi olmayıp, dış etkenler nedeni ile o bölgeye yerleşen canlılar istilacı tür olarak nitelendirilmektedir. İstilacı türlerin çevre üzerinde olumsuz etkileri oldukça fazladır. Girdiği ortamda istilacı konumuna gelen canlılar, kimi zaman bu bölgede doğal olarak var olan canlı türleri ile beslenerek ve o türlerin yok olmasına dahi neden olabilirler. Bu durum o bölgede hâkim olan doğal ekosistemin değişmesine neden olur. Biyo çeşitlilikte meydana gelen bu değişiklik, yerel türün yok olmasına neden olarak, geri dönüşü mümkün olmayan hasarlara yol açabilir. Bunun yanı sıra istilacı türler pek çok ekonomik zararlara yol açabilmektedirler. Şöyleki, istilacı türler kimi zaman işgal ettikleri bölgelerde doğal olarak bulunan balık türleri ile beslenmektedirler, ya da bu balık türleri ile benzer beslenme alışkanlıklarından ötürü, avlanma rekabetine girip balık türlerinin beslenmesine engel olmaktadırlar. Bu durumda bölgede mevcut olan balık türleri sayıca azalmakta, bu da bölgede yapılan balıkçılık aktivitelerini olumsuz etkilemektedir. Bunun yanısıra kimi istilacı türler sert zeminlere yapışarak yaşamlarını sürdürdükleri için kıyılarda bulunan inşaat, tesislerinde ve endüstriyel yapılar ile liman yapılarında hasar meydana getirirler. Özellikle yosun gibi bitkisel canlıların plaj olarak kullanılan alanlarda istilacı olarak çoğalmaları turizm açısından da ekonomiye zarar vermektedir . İstilacı türlerin neden olduğu en önemli sorunlardan bir diğeri de insan sağlığı üzerinde yarattıkları sorunlardır. Balast suları kimi zaman zehirli organizmaların, patojenlerin taşınmasına neden olur, bu da balast suyunun boşaltıldığı bölgedeki suların dinlence amaçlı kullanımına bağlı olarak insanların sağlığını ciddi şekilde etkilenmesine sebep olmaktadır. Balast suları nedeniyle meydana gelen en yıkıcı olaylardan biri de 1991 yılında Vibrio Cholera mikrobu taşıyan balast sularının Peru’da boşaltılması ve bu mikrobun Peru’da içme sularına karışması sonucu olmuştur. İçme sularına karışan bu mikroptan dolayı 1 milyona yakın insan etkilenmiş ve 10.000’den fazla insan ölmüştür. Gemi balast suyu ile taşınan organizmaların yarattığı sorunların öneminin anlaşılması ile beraber konu hakkında uluslararası adımlar atılmıştır.Balast Suyu Performansı Standardı: Balast suyu yönetimi uygulanan gemiler metre küp başına boyca 50 mikrondan büyük veya eşit 10 yaşayabilir organizmadan az ve milimetre başına 50 mikrondan küçük veya 10 mikrondan büyük veya eşit 10 yaşayabilir organizma boşaltabilir .Sözleşmenin amacı; balast suları ile taşınan zararlı organizmaların denetleyerek ve yöneterek çevreye ve insan sağlığına zarar olabilecek riskleri önlemek ve minimize etmektir. Ayrıca balast suyu kontrol yöntemlerinin istenmeyen yan etkilerini engellemek ve balast suyu arıtma sistemlerinin teknolojik gelişimi için teşvik etmek de sözleşmenin amaçları arasında yer almaktadır.
Filtreleme sisteminde membran veya disk filtreler kullanılmaktadır. Gemi balast alırken 40-50 mikrondan büyük olan organizma ve sedimentlerin bu filtreler sayesinde tanka girişi engellenmiş olunur. Filtreleme yöntemi hem çevresel bir yöntemdir hem de çabuk sonuç alınır. Filtreleme işlemi gemi balast alırken ya da balast boşaltırken yapılabilir. Gemi balast alırken yapılacak olan filtreleme işlemi sayesinde filtrelenmiş olan canlılar kendi doğal yaşam ortamlarına geri dönerler . Yapılan çalışmalar kendi kendini temizleme özelliğine sahip filtreleme sisteminin çoğu fitoplankton, zooplankton ve partikülerin balast suyundan uzak tutulmasında efektif olduğunu göstermektedir. Balast suyunda bulunan mikrozooplanktonların arıtılmasında %71-81 oranında verim elde edilir.
Anti Fouling System (Kirlilik Önleyici Sistem): İstenmeyen organizmaların tutunmasını kontrol etmek veya önlemek için bir gemide kullanılan bir kaplama, boya, yüzey işlemi veya ekipmanı ifade eder.
Balast suyu: Gemilerin yüksüz durumda ve seyir sırasında kararlı denge sağlamak, dümen pervanesini batırmak, itici güce ve manevra kabiliyetine yardımcı olmak ve tekne üzerindeki gerilimlerin azalmasını sağlamak amacıyla gemide ayrı bir tankta yer alan deniz suyudur.
Ozonun deniz suyunda mikroorganizmaları dezenfekte etkisi deniz suyunda bulunan brom ve klor iyonları ile ozonun tepkimeye girmesinden dolayı tatlı suda olduğundan farklılık göstermektedir. Balast suyu, suya ozon gazı ekleyen bir cihazdan geçerek arıtılır. Bu gazın çoğu suda çözülür ve suda bulunan organizmaları öldürmede etkili olur. Ozon, gemi bünyesinde depolanma ihtiyacı olmamasından ötürü elverişli bir yöntemdir. Balast suyuna balastın alımı sırasında karıştırılabileceği gibi, sefer sırasında balast suyu tekrar sirküle edilerek ozon ekleme işlemi de gerçekleştirilebilir. Balast tankında korozyon korumasının düşük olduğu kısımlar ile yüksek miktarda organik madde içeren sedimentin bulunduğu kısımda ozon ile arıtma işleminin yeterli olmadığı gözlenmiştir. Bu durum balast tankında bulunan benzer sucul organizmaların dezenfeksiyonunda ozonun yetersiz kalabileceğinin bir göstergesidir. Deniz suyunun ozon ile arıtılmasına yönelik yapılan çalışmalar, ozonun düşük doz ve kısa zamanda bakteri ve virüsler üzerinde oldukça etkili olduğunu göstermiştir. Ozon ile arıtma yöntemine yönelik yapılan çalışmalarda elde edilen bulgular bu yöntemin balast suyu artımasında özellikle bakteri sporları, dinoflagellat kistleri ve pek çok zooplankton türünün çevreye zarar vermeyecek konsantrasyonda ozon uygulanan arıtma işleminden canlı olarak kurtulduğu düşünüldüğünde hem maliyet hem de verimlilik açısından uygun olmasına ilişkin endişeler doğurmuştur. Hidrojen peroksit insan sağlığına zararı diğer kimyasallar ile karşılaştırıldığında daha az olan ve doğada çabuk ayrışan, ayrıştığında da yan ürün olarak açığa oksijen ve su çıkaran bir oksitleyici biyosittir.
 
Balast suyunu bu tür canlılardan arındırmak için gerekli olan yüksek hidrojen peroksit konsantrasyonu maliyeti arttıracağından, balast suyu arıtmasında hidrojen peroksidin kullanılması çok efektif bir yöntem olarak görülmemektedir. Ayrıca yüksek miktardaki hidrojen peroksidin gemi bünyesinde depolanması da yöntemin efektifliği açısından oldukça büyük bir sorundur.
Bir diğer konu ise pH ayarlamadır. Canlıların içinde bulundukları ortamda meydana gelen pH değişimleri kimi zaman hayatta kalmalarını engelleyecek boyutlarda olurlar. Bu gerçek, balast suyunun pH'ını değiştirerek içinde bulunan mikroorganizmalardan arındırılması konusunu gündeme taşımıştır. Balast tankına alkali ya da kimyasal madde ekleyerek suyun pH değişimi sağlanabilir. Ancak balast tankında pH'ın düşmesi korozyona yol açar. Ayrıca pH'ın değiştirilmesi de kimyasal olarak kararsız bir su oluşumuna neden olur. Bunun yanısıra balast suyunun pH'ını değiştirmek için gerekli olan kimyasalların gemide depolanması da yer açısından sorun teşkil edeceği gibi, gemi personeli için gemide büyük miktarlarda kimyasalın bulunması da sağlık ve güvenlik açısından bir problemdir.
Yapılan çalışmalar pH değişimi sonucu kistler, sporlar ve dinlenme evresindeki organizmaların etkilenmedikleri gözlemlenmiştir. Balast suyunu arıtmak için kullanılan bir başka yöntem ise, tuzluluktur. Açık denizlerde balast değişimi metodu ile yapılan arıtma, canlıların doğal olarak yaşadıkları ortamdaki tuzluluk oranına dayanmaktadır. Şöyle ki, deniz suyunun fiziksel ve kimyasal yapısı kıyılarda ve açık denizlerde farklılık göstermektedir. Tatlı su organizmaları tuzlu su olan bir ortama bırakıldıklarında ortamdaki tuzluluk farkından dolayı yaşayamamaktadırlar. Aynı durum tuzlu su canlıların tatlı su bulunan bir ortama bırakılmasında da geçerlidir. Bu gerçeklikten yola çıkılarak balast suyunun tuzluluk oranını değiştirerek balast suyunun artılması yoluna gidilmiştir. Balast suyunun tuzluluk oranı değişimi ya direkt olarak tankların içine tuz ilave edilmesi ile ya da gemi bünyesinde bir tuzdan arındırma cihazı kullanılması ile gerçekleştirilir. Ancak bu cihazların oldukça pahalı olması, efektif bir sonuç elde edilebilmesi için gerekli sürenin uzun olması ve ekipmanın çalışması için yüksek enerji ihtiyacının olması bu ikinci yöntemin pratikte uygulanabilirliğinin önüne geçmektedir.
 

Balast suyu arıtımı için pek çok yöntem vardır. Ancak balast suyu içerisinde bulunan canlıların çeşitliliği göz önüne alındığında hiç bir yöntem tek başına istenilen verimde sonuçlar ortaya koyamamıştır. İşte bu durum, gemilerde balast suyu arıtması için fiziksel, kimyasal ve mekanik yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma sistemlerin tercih edilmesine yol açmıştır. Piyasada bulunan çoğu balast suyu arıtma sistemi üreticisi tekil sistemlerin dezavantajların önüne geçebilmek adına bu yöntemlerden birden fazlasının beraber kullanıldığı karma sistemleri tercih etmektedirler. Karma sistemler, birincil ve ikincil arıtma gerçekleştiren sistemlerdir. Birincil arıtmada balast suyu içerisinde bulunan büyük partikül ve organizmalar mekanik bir yöntem ile balast suyundan ayrılırlar. Böylelikle balast suyu içerisinde ikincil arıtma için daha küçük partikül ve organizmalar kalmış olur.Balast suyu arıtımı için mekanik, fiziksel ve kimyasal pek çok farklı yöntem geliştirilmiştir.
Bu yöntemlerin her birinin avantajları ve dezavantajları vardır. Mekanik yöntemler büyük boyutlu partiküllerin ve organizmaların sudan ayrışmasında oldukça etkilidir. Ayrıca arıtma işlemi gemi balast suyu alırken gerçekleştiği için, ayrıştırılan canlılar kendi doğal ortamlarına dönmektedirler. Herhangi bir kimyasal madde eklenmediği ya da işlem sonrasında yan ürün olarak bir zararlı bir madde oluşmadığı için gemi personeline ya da doğaya herhangi bir zararları olmamaları yöntemleri çevreci yapmaktadır. Ancak bu yöntemler kullanılarak balast suyundan arıtımında yaklaşık 40-50 mikrondan büyük partiküller ve organizmalar arıtılabileceği için daha küçük boyutlu partikül ve organizmaların arıtımında verimli değillerdir. Ayrıca filtreleme ve siklonik ayrıştırmada sistemin temizliği için geri yıkama yapılmasından dolayı meydana gelen basınç düşüşleri balast alma süresinin uzamasına neden olmaktadır. Isı ile arıtmada istenilen sıcaklığa ulaşılabildiği taktirde canlıların balast suyundan arıtımında yüksek verim elde edilebilinir. Ayrıca herhangi bir kimyasal madde kullanılmaması nedeni ile sistemin çevreye bir zararı yoktur. Ancak suyu belli bir sıcaklığa ulaştırmak için enerji gerekmektedir. Kimi durumlarda bu enerji miktarı çok yüksek olmaktadır. Bu durum yakıt tüketimini arttıracağından maddi açıdan çok efektif değildir. Büyük miktarlardaki balast suyunun yüksek sıcaklıklarda tankların içinde bulunması, gemide sıcak su ile direkt temas halinde olan bu kısımlarda genleşmelere neden olacaktır. Balast Suyu Kontrolü 2024 yılına kadar boşaltılan organizma sayısını sınırlayacak bir performans standardına uyması gerekecek. Gemilerin bir sertifika alması, balast suyu operasyonlarının kayıtlarını tutması gerekecektir. Uygunluğun doğrulanması için denetimler. Çoğu geminin, önerilen Yönetmeliklere uyum sağlaması için bir balast suyu yönetim sistemi (BWMS) kurması gerekirken, daha küçük gemiler, operasyonlarına daha uygun hale getirilmiş eşdeğer bir uyum rejimi seçeneğine sahip olacaktır. Önerilen Düzenlemelere ulusal ve uluslararası kapsamındaki yükümlülüklerini yürürlüğe koyacak ve balast suyunun oluşturduğu çevresel riskleri daha da azaltacaktır. Sözleşmenin performans standardının yabancı ve yerli gemiler tarafından uygulanması, yabancı gemiler tarafından yabancı sulara getirilen ve yerli gemiler tarafından Marmara içinde yayılan istilacı türlerin çevresel ve ekonomik etkilerini azaltacaktır. Bunu yaparak, önerilen Düzenlemeler doğrudan temiz ve sağlıklı bir çevreye katkıda bulunacak, güçlü ve karşılıklı yarar sağlayacak ve destekleyecektir.
During deballasting, only UV disinfection is completed (the filter is by-passed). This allows retreating the water, after retention and/or mix with other water volumes in the ship’s ballast tanks during voyage, in order to eliminate any possible biological recontamination, and to ensure compliance with the IMO D-2 standard for discharge of ballast water. At the end of each operation, a cleaning cycle is triggered in order to flush and refill the complete system with fresh water.

      Gemilerin ne yapması gerekiyor?
Yürürlüğe girdiği tarihten itibaren uluslararası sefer yapan gemiler, balast sularını ve sedimantlarını belli standardlarda gemilerine özgü balast suyu yönetim planlarına göre yönetmekle yükümlüdürler. Gemilerin taşıması gerekenler:
• Balast Suyu Yönetim Planı – gemi operatörlerinin Balast Suyu Yönetim Sözleşmesinin gerekliliklerini karşılamak için uygulaması ve gemide tutması gereken operasyonel bir araçtır.
• Balast Suyu Kayıt Defteri – balast suyunun gemiye ne zaman alındığı, sirküle veya arıtılan balast suyunun yönetim süreçleri ve denize deşarjının kaydedildiği defterdir. Ayrıca balast suyunun bir kabul tesisine ne zaman boşaltıldığı, istisnai, kazara ve diğer deşarjların kayıtları da tutulmalıdır.
• Uluslararası Balast Suyu Yönetim Sertifikası (400 GT ve üzeri gemiler) – İdare (Bayrak Devleti) tarafından veya onun adına verilen ve geminin hangi standarda göre balast suyu yönetimini BWM Sözleşmesine göre uygun olarak yürüttüğünü gösteren ve son kullanma tarihi belirtilen sertifikadır.
Balast Suyu Yönetimi Standardları Nelerdir?
• Balast Suyu Değişim Standardı: Gemilerin balast suyunu kıyısal alandan uzak açık denizlerde değiştirmelerini gerektirir. İdeal olarak bu, karadan en az 200 deniz mili uzaklık ve en az 200 metre derinlik anlamına gelir. Bu sayede gemilerin balast sularındaki organizmaların daha az hayatta kalacakları ve potansiyel zararlı türlerin daha az taşınacağı düşünülmektedir. Gemilerin balast suyunun %95’ini etkin bir şekilde değişim yapmasını gerektirir .
Balast suyu arıtım sistemlerinin verimliliğini etkileyen faktörler:
 • Balast suyu arıtım sistemini oluşturan teknolojilerin kompozisyonu • Balast operasyonunun yapıldığı yerdeki deniz suyu ve mevcut organizmalar • Seyir süresi ve gemi rotasında karşılaşılabilecek meteorolojik koşullar • Deniz suyunun sediman yükü ve partikül boyutu filtrelerin perpormansı ve ikincil arıtımında kullanılacak teknolojileri ve UV sistemlerinin verimini olumsuz etkiler  • Sedimandaki farklı yaşam evrelerindeki organizmalar kimyasal arıtma verimini etkiler  • Değişen deniz suyu tuzlulukları elektrokimyasal süreçte enerji tüketimini etkiler . • Balast suyu ve ortam sıcaklığı metabolik faaliyetleri ve kimyasal reaksiyonların hızını etkiler
 
Sözleşme Kapsamında Bayrak Devleti, Kıyı Devleti ve Liman Devleti Yükümlülükleri
Liman Devleti
⦁    Tortu alımı için yeterli tesisleri sağlamak (gerektiğinde)
⦁    Liman alanlarını ve sosyo-ekonomik faaliyetleri korumak
⦁    Uygulama ve yaptırım rejimi geliştirmek
⦁    Limanda veya açık deniz terminalinde uğrayan yabancı gemilerin kontrolü ve sonuç olarak sözleşmenin küresel olarak uygulanmasına ve uygulanmasına katılmak
⦁    Bölgesel ve uluslararası işbirliği yapmak
            Kıyı Devleti
⦁    Yetkileri altındaki tüm gemilerin Balast Suyu Yönetim Planı (BWMP)’na sahip olmalarını ve Balast Suyu Kayıt Defteri (BWRB) taşımalarını sağlamak
⦁    Bir CME sistemini yürürlüğe koymak
⦁    Sözleşmeyi kendi yetki alanlarındaki alanlarda ve gemilerde uygulanabilir kılmak için cezalar ve yaptırımlar da dahil olmak üzere ulusal yasaları çıkarmak
⦁    Bölgesel ve uluslararası işbirliği
⦁    Yeterli izleme programları aracılığıyla çevre yönetimi ve halk sağlığını korumak
          Bayrak Devleti
⦁    Kendi bayrağını taşıyan gemiler sözleşmeye uygun olmalı • Uluslararası Balast Suyu Yönetim Sertifikasının (IBWMC) verilmesi için prosedürlere sahip olmalı
⦁    BWM ve Ek BWM uygulamalarına katılan mürettebat üyelerinin yeterince eğitilmesini sağlamalı
⦁    İhlal tespiti ve soruşturması yürütmek için yürürlükte olan prosedürleri izlemeli
       Biyolojik Kirlilik Yönetimi
⦁    Geminin işletme profiline uygun iyi bakım uygulamaları ile biyolojik kirlilik riskini minimize etmektir.
⦁    Antifouling sistem etkinliği. AFC (Antifouling Coating/Zehirli Boya)’lerin geminin gövde ve niş alanlarına uygulanması. Geminin operasyonel profili (hızı, operasyon dışı zaman, operasyondaki çevre koşulları) ve uygun AFC seçimi,
⦁    Geminin performansının izlenmesi ve performans düşmesinde muayene ve temizlik yapılması, • AFC öncesi etkili yüzey sağlanması ve AFC’nin spesifikasyonları dahilinde çalışmak,
⦁    Gemi performansının izlenmesi. Gemi gövdesindeki mikro kirlilik tabakasının proaktif bakımı ve temizliği daha büyük organizmaların yerleşmesini önler ve AFC’nin daha etkili olmasını sağlar,
⦁    Geminin çalışma profilindeki ara vermeler ve AFC’nin hasar görmesine ilişkin su içi denetimler ve su içi temizlik gibi acil durum planlarının olması. AFC’deki küçük hasarların bile onarılması,
⦁    AFC’lerin belirtilen hizmet ömrü içinde yenilenmesi,
⦁    Biyolojik kirlilik oluşumunu en aza indirmek için boru hatlarının ve deniz sandıklarının bakımının/temizliğinin yapılması veya MGPS’lerin kullanılması.
        Biyolojik Kirlilik Yönetim Planı (Biofouling Management Plan)
⦁    Her gemi biyolojik kirlilik yönetim planına sahip olmalıdır. Biyolojik kirlilik yönetim planı her gemiye özel olmalı ve geminin operasyonel belgelerini içermelidir. Planda aşağıdaki bilgiler yer almalıdır.
⦁    kirlenme önleyici sistemlerin ve işlemlerin ayrıntıları,
⦁    Biyolojik kirlenmeye duyarlı alanlar, planlı denetimler, onarım, bakım ve yenileme,
⦁    Çalışma koşullarına uygun önerilen kirlenme önleyici sistemler ve operasyonel uygulamalar,
⦁    Kullanılan kirlenme önleyici sistem de dahil olmak üzere mürettebatın güvenliği ile ilgili ayrıntılar,
⦁     Kayıtlı herhangi bir işlemi doğrulamak için gerekli belgelerle birlikte Biyolojik Kirlilik Kayıt Defteri.      
Biyolojik Kirlilik Kayıt Defteri (Biofouling Record Book) Her gemi için bir Biyolojik Kirlenme Kayıt Defteri tutulmalıdır. Bu doküman gemi sahibi/işletmeciye operasyonel uygulamalar hakkında yardımcı olurken devlet yetkililerinin potansiyel biyolojik kirlilik riskini hızlı ve verimli bir şekilde değerlendirmelerine olanak sağlar. Yer alaması gereken bilgiler:

⦁    Kirlenme önleyici sistemlerin ve kullanılan operasyonel uygulamaların ayrıntıları,
⦁    Karaya alma ve yeniden denize indirme tarihleri varsa önlem, onarım ve bakım detayları,
⦁    Su içi denetimlerin tarih ve yeri, denetim sonuçları, varsa müdehale ve onarımlar,
⦁    Dahili deniz suyu ve soğutma sistemlerinin muayene, bakım ve gözlem tarihleri ve notları,
⦁    Geminin normal işleyiş profili ve profili dışındaki ayrıntılı süreçler.
Gemilerde biyolojik kirlilik, balast suyu ve sedimanlar istilacı yabancı türlerin Türkiye deniz ekosistemlerine girmesi için önemli bir yoldur.
 
 • Deniz taşımacılığında biyogüvenlik, istilacı yabancı türlerin girişi ve yayılma riskini en aza indirmek için alınan önlemlerin tümünü ifade eder. • Balast suyu yönetimi = Deniz taşımacılığında biyogüvenlik. • Her geminin, bir Balast Suyu Yönetim Planı olmalıdır. • Her gemi, bir Balast Suyu Kayıt Defteri tutmalıdır. • Her gemi, Uluslararası Balast Suyu Yönetimi Sertifikasına sahip olmalıdır. • Balast Suyu Yönetimi Teknolojisi gemiye özel olmalıdır. • Sedimanlar sadece “tortu kabul tesisi”nde temizlenmelidir. • Biyolojik kirlilik yönetimi = Deniz taşımacılığında biyogüvenlik. • Her geminin, bir Biyolojik Kirlilik Yönetim Planı olmalıdır. • Her gemi, bir Biyolojik Kirlilik Kayıt Defteri tutmalıdır. • AFS (Biyolojik Kirlik Önleyici Sistemler) geminin işletme profiline ve tipine göre olmalıdır. • Biyosid içermeyen AFS (Biyolojik Kirlik Önleyici Sistemler) kullanılmalıdır. • Gemide AFS Sertifikası veya AFS Beyanı bulundurulmalıdır. Eski bir gemiye BWTS montajı (retrofit), konulacak alanın kısıtlı olması, işçiliğin artması gibi sebeplerden ötürü maalesef yeni inşa montajdan daha karmaşık ve masraflı bir operasyondur. Bu hususta, gemi sahipleri işi bilen mühendislerden danışmanlık desteği almalıdır
Gemilerin balast aldıkları limanlarda mevcut deniz suyunun özellikleri değerlendirilmelidir. Elektroklorinasyon sistemleri klorür, ozon sistemleri ise bromür ihtiyacı duydukları için balast suyunun, başta tuzluluk olmak üzere kimyasal özellikleri bu sistemlerin verimli çalışması için önemlidir. Bazı elektroklorinasyon sistemlerinde tuzluluğun yeterli olmadığı durumlarda elektroliz için tuz eklenmesi çözüm olarak sunulmaktadır. Bu sistemler için tuzun depolanma ve tedarik koşulları değerlendirilmelidir. Ozon sistemleri ise bromür ihtiyacı nedeniyle sadece deniz suyu ile çalışmaktadır. Balast suyundaki kirleticiler, gerek gemi üzerinde üretilen, gerekse balast suyuna enjekte edilen hazır oksitleyici kimyasalların verimini düşürmekte, gerekli arıtım standardı ancak yüksek dozajlarla sağlanabilmektedir. Ancak dozaj arttırılması arıtım maliyetini ve enerji ihtiyacını yükseltmesinin yanı sıra arıtım sonrasında çıkış suyunun deşarj limitlerinin dışına çıkmasına neden olabilir. UV sistemlerinin verimi deniz suyunun ışık geçirgenliğine bağlı olarak değişmektedir bu nedenle deniz suyunun bulanıklığı UV sistemlerini olumsuz etkileyecektir. Sediman yükü fazla olan limanlardan balast alan gemiler için, UV ancak verimli bir ön arıtım ile kombine edildiği zaman kullanılabilir. Bazı sistemlerin verimliliğinin sıcaklıkla doğrudan ilişkilidir. Çok soğuk sularda seyir yapan gemilerde, seyir esnasındaki ortam sıcaklığının sistem verimi üzerindeki etkisi göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca ısı ile arıtım yapan sistemler, yine soğuk sularda seyir yapan gemiler için çok uygun olmayacaktır. Kullanılan teknolojiye bağlı olarak arıtımda gerekecek sıcaklığı sağlamak için harcanacak enerji, ısıtma süresi ve erişilebilecek maksimum sıcaklık, giriş suyu veya ortam sıcaklığına bağlı olarak değişecektir.
 
Farklı üreticiler tarafından piyasaya sunulmuş birçok balast suyu arıtım sistemi bulunmaktadır. 75 sistemden gemilerin balast suyu arıtım sistemiyle donatılma süreçleri planlanırken, IOPP sertifikalarına bağlı olarak belirlenen Sistem gemiye  takılmadan, seçilen sistemin BWMS Koduna uygun olarak onay almış olmasına dikkat edilmelidir. Balast suyu arıtım sistemlerinin hepsi belli başlı mekanik, fiziksel ve kimyasal yöntemleri temel alarak geliştirilmiş olan teknolojilerin farklı kombinasyonlarından oluşmaktadır. büyük boyuttaki organizmaların balast tanklarına alımını önlemek için bir filtre sistemi önerilirken, mikroskobik boyuttaki organizmaları engellemek için kimyasal ya da fiziksel bir arıtma sistemine ihtiyaç duyulmaktadır.  Sistemler, benzer yöntemleri temel alsa da, bu yöntemlerin kullanıldığı sistem bileşenleri farklı üreticiler tarafından üretilmektedir. Bu nedenle benzer prensiple çalışan bileşenler, verimlilik, kapasite, maliyet gibi birçok özellik bakımından farklılık göstermektedir. Balast suyu sisteminin seçiminde sistemlerin performansını etkileyen faktörlerle birlikte, sistem operasyon karakteristiklerine uygunluğu da değerlendirilmelidir.
Sistemlerin yüksek maliyetleri düşünüldüğünde, ekonomik değerlendirmelerin gemi sahipleri açışından belirleyici olması oldukça doğal bir durumdur. Ancak unutulmamalıdır ki balast suyu arıtım sistemlerinin verimliliği birçok faktöre bağlı olarak değişmesine rağmen, sistem gemi üzerine takıldıktan sonra, sistemin balast suyu deşarj standartlarını sağlaması, gemi sahibinin sorumluluğudur.

 Gemi Makinaları İşletme Mühendisi
 Birol Çetinkaya
 Pruvanız neta, denizleriniz sakin, rüzgarınız kolayına olsun. Selametle…

 KAYNAKÇA
⦁    Lawal; S. A. (2011), Ballast Water Management Convention, 2004: Towards Combating Unintentional Transfer Of Harmful Aquatic Organisms And Pathogens (Master tezi). Dalhousie University.
⦁    Özdemir, G. & Ceylan B. (2007). Biyolojik İstila ve Karadeniz'deki İstilacı Türler. Sümae Yunus Araştırma Bülteni, 7:3, 1-5.
⦁    Balaji, R., & Yaakob, O. B., (2011). Emerging Ballast Water Treatment Technologies: A Review, Journal of Sustainability Science and Management, 6:1, 126-
⦁    Göktürk, D. (2005). İstanbul Limanlarinda Balast Suyu Örneklemeleri. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
⦁     IMO, (2004). International Convention for the Control and Management of Ships' Ballast Water and Sediments, International Maritime Organization, London, UK, 14 Şubat. ABS, (2014). Ballast Water Treatment Advisory, ABS, American Bureau of Shipping.
⦁     Bilgin Güney C., Yonsel F., 2008. Balast Suyu arıtımında .alternatif yöntemler, Gemi İnşaatı ve Deniz Teknolojisi Teknik Kongresi, 24-25 Kasım 2008, İstanbul, Bildirler Kitabı, Cilt 1
⦁    Valenti, M. (1997). Lighting the way to improved disinfection. Mechanical Engineering 119(7). 82-86.
⦁    Gregg, M., Rigby, G., & Hallegraeff, G. M. (2009). Review of two decades of progress in the development of management options for reducing or eradicating phytoplankton, zooplankton and bacteria in ship's ballast water. Aquatic Invasions, 4, 521-565.
⦁     Taylor, M.D., MacKenzie, L.M., Dodgshum, T.J., Hopkins, G.A., de Zwart, E.J., Hunt, C.D. (2007). Trans-Pacific shipboard trials on planktonic communities as indicators of open ocean ballast water exchange. Marine Ecology Progress Series 350, 41-54.
⦁    Cluskey, D.K.M. ve diğ., 2005. A crictical review of ballast water treatment techniques currently in development, ENSUS 2005, 3rd International Conference on Marine Science and Technology for Environmental Sustainability, Newcastle, UK, 13-15 Nisan.
⦁    Nilsen, B. ve diğ., 2003. The OptiMar Ballast System. In: Raaymakers, S. (Ed.), 2003. 1st International Ballast Water Treatment R&D Symposium, IMO, London, 26–27 March 2001: Symposium Proceedings, GloBallast Monograph Series No.5. IMO: London. 126-136.
⦁    Parsons, M., Harkins, R. (2002). Full-scale particle removal performance of three types of mechanical separation devices for the primary treatment of ballast water. Marine Technology. 39(4). 211-222.
⦁    Taylor, A., Rigby, G., Gollasch, S., Voight, M., Hallegraeff, G.M., McCollin, T., Jelmert, A. (2002). Preventive Treatment and control techniques for ballast water. Leppakoski E. Edited by: Gollasch, S., Olenin, S. Invasive Aquatic Species of Europe. Distribution, Impacts and Management. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, The Netherlands, 484-507.
⦁    Rigby, G.R., Hallegraeff, G.M., Sutton, C. (1999). Novel ballast water heating technique offers cost-effective treatment to reduce the risk of global transport of harmful marine organisms. Marine Ecology Progress Series, 191, 289-293.
⦁    Desmarchelier, P., Wong, F. (1998). The potential for Vibrio cholerae to translocate and establish in Australian waters. AQIS Ballast Water Research Series Report No.10. Australian Government Publishing Service, Canberra.
⦁    Diaz, R.J., Rosenberg, R. (1995). Marine benthic hypoxia: a review of its ecological effects and the behavioral responses of benthic macrofauna. Oceanography and Marine Biology, Annual Review 33, 245–303.
⦁    McCollin, T. ve diğ., (2007). Ship board testing of a deoxygenation ballast water treatment, Marine Pollution Bulletin, 54, 1170-1178.
⦁    Tamburri, M.N., Smith, G.E., Mullady, T.L. (2006). Quantitative shipboard evaluations of Venturi Oxygen Stripping as a ballast water treatment. 3rd International Conference on Ballast Water Management, Singapore,
⦁    Browning Jr., W. J. ve Browning III, W. J., (2003). Ballast treatment by de-oxygenation – The AquaHabistatTM System. In: Raaymakers, S. (Ed.), 2003. 1st International Ballast Water Treatment R&D Symposium. IMO, London, 26–27 March 2001: Symposium Proceedings, GloBallast Monograph Series No.5. IMO: London, 51-60. Lloyd’s Register. (2007). Guide to Ballast Water Treatment Technology. Current Status June 2007.
⦁    Zhang, S., Chen, X., Yang, W., Gong, Q., Wang, J., Xiao, J., Zhang, H. & Wang, Q. (2004). Effects of the chlorination treatment for ballast water. In: Matheickal, J.T., Raaymakers, S. (Eds.), 2004. 2nd International Ballast Water Treatment R&D Symposium, IMO, London, 21–23 July 2003: Symposium Proceedings, GloBallast Monograph Series No.15. IMO: London. 148-157.
⦁     Swanson, L., Perlich, T. (2006). Shipboard Demonstrations of Ballast Water Treatment to Control Aquatic Invasive Species. Matson Navigation Company and
⦁    Oemcke, D., van Leeuwen, J. (2005). Ozonation of the marine dinoflagellate alga Amphidinium sp. - implications for ballast water disinfection. Water
⦁     5119- 5125. [39] Sassi, J., Viitasalo, S., Rytkonen, J., Leppakoski, E. (2005). Experiments with ultraviolet light, ultrasound and ozone technologies for onboard ballast water treatment. VTT Tiedotteita-Research
⦁    Sagripanti, J.L. & Bonifacino, A. (1996). Comparative sporicidal effects of liquid chemical agents. Applied and Environmental Microbiology. 62(2).545-551.
⦁    Lawal; S. A. (2011), Ballast Water Management Convention, 2004: Towards Combating Unintentional Transfer Of Harmful Aquatic Organisms And Pathogens (Master tezi). Dalhousie University.
⦁     Özdemir, G. & Ceylan B. (2007). Biyolojik İstila ve Karadeniz'deki İstilacı Türler. Sümae Yunus Araştırma Bülteni,
⦁    Balaji, R., & Yaakob, O. B., (2011). Emerging Ballast Water Treatment Technologies: A Review, Journal of Sustainability Science and Management, 6:1, 126-138.
⦁    Göktürk, D. (2005). İstanbul Limanlarinda Balast Suyu Örneklemeleri. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
⦁    Ballast Water Treatment Advisory, ABS, American Bureau of Shipping.
⦁    Bilgin Güney C., Yonsel F., 2008. Balast Suyu arıtımında .alternatif yöntemler, Gemi İnşaatı ve Deniz Teknolojisi Teknik Kongresi, 24-25 Kasım 2008, İstanbul, Bildirler Kitabı, Cilt 1
⦁    Nilsen, B. ve diğ., 2003. The OptiMar Ballast System. In: Raaymakers, S. (Ed.), 2003. 1st International Ballast Water Treatment R&D Symposium, IMO, London, 26–27 March 2001: Symposium Proceedings, GloBallast Monograph Series No.5. IMO: London. 126-136.
⦁    Parsons, M., Harkins, R. (2002). Full-scale particle removal performance of three types of mechanical separation devices for the primary treatment of ballast water. Marine Technology.
⦁    https://wwwcdn.imo.org/localresources/en/OurWork/PartnershipsProjects/Documents/Mono25_English. pdf. https://archive.iwlearn.net/globallast.imo.org/wp-content/uploads/2015/01/StoppingStowaways2.pdf. 3. https://www.glofouling.imo.org/the-issue Non-indigenous species and Invasive Aquatic Species. WRiMS, 2022.
⦁    World Register of Introduced Marine Species. https://www.marinespecies.org/introduced/. 5. http://www.iucngisd.org/gisd/.  https://www.researchgate.net/publication/351333973_Current_status_as_of_end_of_2020_of_marine_ alien_species_in_Turkey. https://wwwcdn.imo.org/localresources/en/OurWork/Environment/Documents/RESOLUTION%20 MEPC.207[62].pdf. https://esajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1890/070064. https://archive.iwlearn.net/globallast.imo.org/the-invasive-aquatic-species-2/index.html.
⦁    Guidance Document for the Craft Risk Management Standard for Biofouling. https://17616ec4-2b99-45baa5b5-7e2164091d97.filesusr.com/ugd/34a7be_db90567ca009477d875f0b149935cf52.pdf.
⦁     Anti-Fouling and In-Water Cleaning Guidelines, 2015. Anti-Fouling and In-Water Cleaning Guidelines, Australian Goverment Department of Agriculture Department of the Environment. https://www.agriculture. gov.au/sites/default/files/sitecollectiondocuments/animal-plant/pests-diseases/marine-pests/antifoulingconsultation/antifouling-guidelines.pdf.
⦁     https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmars.2021.723782/full.
⦁    Balast Suyu Yönetimi Sözleşmesi'nde  "Sıkça Sorulan Sorular" listesi http://www.ics-shipping.org/docs/default-source/resources/environmental-protection/ballast-water-management---frequently-asked-questions-(faqs).pdf?sfvrsn=4 bağlantısında yer almaktadır.
⦁    https://www.nature.scot/sites/default/files/2019-02/Marine%20Biosecurity%20Planning.pdf.
⦁    https://archive.iwlearn.net/globallast.imo.org/ballast-water-as-a-vector/index.html.
⦁    http://www.fish.wa.gov.au/Documents/occasional_publications/fop055.pdf.
⦁    http://web.stanford.edu/group/charm/cgi-bin/pmwiki/uploads///Matej.pdf. 17. IMO, 2012. GUIDANCE FOR MINIMIZING THE TRANSFER OF INVASIVE AQUATIC SPECIES. https://17616ec4- 2b99-45ba-a5b5-7e2164091d97.filesusr.com/ugd/34a7be_41c4874066bf4dec8fd4b6ec94dd4f2f.pdf.
⦁    https://ilginozgul.academy/2021/05/14/gemilerde-balast-suyu-yonetimi/.
⦁     https://www.kartal24.com/135396-balast-suyu-nedir.
⦁    https://wwwcdn.imo.org/localresources/en/MediaCentre/HotTopics/Documents/FAQ%20-%20 Implementing%20the%20Ballast%20Water%20Management%20Convention.pdf.
⦁    https://www.ballast-water-treatment.com/en/ballast-water-management-regulation/imo-bwm-convention.
⦁    MEPC, “Report of The Marine Environment Protection Committee on Its Seventy-First Session I:\MEPC\71\ MEPC 71-17.docx,” 2017. 23. Güney, C.B. 2018. IMO Balast Suyu Sözleşmesi’ne Göre Gemilerde Balast Suyu Yönetimi ve Güncel Değişiklikler. GİDB, 12: 21-36. http://gidbdergi.itu.edu.tr/tr/download/article-file/1044654.
⦁    https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/akuleyin/69333/SLAYT%206%20gemi%20kaynakl%C4%B1%20 kirlilik.ppt.
⦁    https://archive.iwlearn.net/globallast.imo.org/learning/index.html.
⦁    L. Jing, B. Chen, B. Zhang, and H. Peng, “A review of ballast water management practices and challenges in harsh and arctic environments,” Environ. Rev., vol. 20, no. 2, pp. 83–108, 2012. 32. https://wwwcdn.imo.org/localresources/en/OurWork/PartnershipsProjects/Documents/Mono23_English. pdf.
⦁     IMO, 2012. GUIDANCE FOR MINIMIZING THE TRANSFER OF INVASIVE AQUATIC SPECIES AS BIOFOULING (HULL FOULING) FOR RECREATIONAL CRAFT. https://wwwcdn.imo.org/localresources/en/OurWork/ Environment/Documents/MEPC.1-Circ.792.pdf.
⦁    ÖNEMLİ DENİZ  BİYOÇEŞİTLİLİK ALANLARINDA İSTİLACI YABANCI TÜRLERİN TEHDİTLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ PROJESİ  https://www.glofouling.imo.org/the-issue Biofouling and ballast water.
⦁     IMO, 2012. GUIDANCE FOR MINIMIZING THE TRANSFER OF INVASIVE AQUATIC SPECIES AS BIOFOULING (HULL FOULING) FOR RECREATIONAL CRAFT. https://wwwcdn.imo.org/localresources/en/OurWork/ Environment/Documents/MEPC.1-Circ.792.pdf. 36. Abdo, D.A., Strydom, C., Shanmugasundaram, K., McDonald, J.I. Next generation pro-active biosecurity management to mitigate the transfer of harmful aquatic species through biofouling. https://www. glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_b886fd359fce423882737f1035741d49.pdf.
⦁    https://www.glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_c7dd5cd6d9414509923bbc0f2d5b07e2.pdf.
⦁     Codes of Conduct and Guidelines, EASIN - European Alien Species Information Network. https://easin.jrc. ec.europa.eu/easin/Documentation/Codesofconduct.
⦁    Demirel, Y.K. Effect of biofouling on ship performance and energy efficiency, https://www.glofouling.imo. org/_files/ugd/34a7be_b886fd359fce423882737f1035741d49.pdf.
Yararnalılan internet kaynakları
⦁    https://www.imarest.org/special-interest-groups/biofouling management/item/download/548_ a8571064081a0eb760f0158ffee2f1f1 Template for a Biofouling Management Plan (Biyolojik Kirlilik Yönetim Planı Şablonu).
⦁    https://www.glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_c7dd5cd6d9414509923bbc0f2d5b07e2.pdf Kirlilik Önleyici ve Su İçi Temizlik Rehberleri (Anti-Fouiling and In-Water Cleaning Guidelines).
⦁    https://archive.iwlearn.net/globallast.imo.org/learning/index.html GloBallast e-learning portal (GloBallast e-öğrenme portalı).
⦁    https://wwwcdn.imo.org/localresources/en/OurWork/Environment/Documents/RESOLUTION%20 MEPC.207[62].pdf 2011 Guidelines For The Control And Management Of Sips’ Biofouling To Minimize The Transfer Of Invasive Aquatic Species (İstilacı Sucul Türlerin Transferini En Aza İndirmek için Gemilerin Biyolojik Kirlenmesinin Kontrolü ve Yönetimi için 2011 Kılavuzu).
⦁    https://www.maritimenz.govt.nz/commercial/environment/operators/documents/Ballast-watermanagement-guidelines.pdf Ballast Water Management, Guidance for operators, masters and officers, and surveyors of New Zealand ships on the implementation of the International Convention for the Control and Management of Ships’ Ballast Water and Sediments, 2004 in New Zealand (Balast Suyu Yönetimi, Yeni Zellanda’daki gemilerde operatörler, kaptanlar, zabitler ve sörveyörler için Uluslararası Gemilerin Balast ve Sedimanlarının Kontrolü ve Yönetimi Sözleşmesi, 2004 Yeni Zellanda Rehberi).
⦁    Teknelerde Biyolojik Kirlenmede Risk Yönetimi Standartı Rehber Dökümanı (Guidance Document for the Craft Risk Management Standard for Biofouling). https://17616ec4-2b99-45ba-a5b5-7e2164091d97.filesusr.com/ ugd/34a7be_63d3afde76514282a00fe50ed83674f4.pdf Gemi Risk Yönetimi Standardı: Yeni Zelanda’ya Gelen Teknelerde Biyolojik Kirlilik (Craft Risk Management Standard: Biofouling on Vessels Arriving to New Zealand). https://17616ec4-2b99-45ba-a5b5-7e2164091d97.filesusr.com/ ugd/34a7be_5fbdd98e297a4954b1a95c639e3fe492.pdf Yeni Zelanda’ya Gelen Tekneler için Biyolojik Kirlilik Yönetimine İlişkin Teknik Rehber (Technical Guidance on Biofouling Management for Vessels Arriving to New Zealand). https://www.glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_ac7c7443e3614679b58eb9b44bd14c68.pdf Ticari Gemiler İçin Ulusal Biyolojik Kirlilik Yönetimi Rehberleri (National biofouling management guidelines for commercial vessels).
⦁    https://www.glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_c7dd5cd6d9414509923bbc0f2d5b07e2.pdf Kirlenme Önleyici ve Su İçi Temizleme Rehberleri (Anti-Fouling and In-Water Cleaning Guidelines).
⦁    https://www.awe.gov.au/sites/default/files/sitecollectiondocuments/biosecurity/avm/vessels/ ballast/australian-ballast-water-management-requirements.pdf Avustralya Balast Suyu Yönetim Gereksinimleri (Australian Ballast Water Management Requirements).
⦁    https://www.govinfo.gov/content/pkg/FR-2012-03-23/pdf/2012-6579.pdf ABD Sularında Deşarj edilen Gemilerin Balast Sularındaki Canlı Organizmalar İçin Standartlar (Birleşik Devletler Sahil GüvenlikUSCG). (Standards for Living Organisms in Ships’ Ballast Water Discharged in U.S. Waters (United States Coast Guard-USCG)).
⦁    https://www.glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_140e78c47deb4096a76b75b9ea81d73d.pdf Rehberlik Dökümanı: Kaliforniya Limanlarına Gelen Gemilerden Yerli Olmayan Türlerin Transferini En Aza İndirmek İçin Biyolojik Kirlenme Yönetimi Düzenlemeleri (Guidance Document for: Biofouling Management Regulations to Minimize the Transfer of Nonindigenous Species from Vessels Arriving at California Ports).
⦁    https://www.glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_5fbdd98e297a4954b1a95c639e3fe492.pdf.
⦁    https://www.glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_ff189f9166874a36a68d94f1b9c69895.pdf.
⦁    https://www.glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_db90567ca009477d875f0b149935cf52.pdf.
⦁    https://www.glofouling.imo.org/_files/ugd/34a7be_ac7c7443e3614679b58eb9b44bd14c68.pdf.
⦁    https://www.mpi.govt.nz/import/border-clearance/ships-and-boats-border-clearance/biofouling/ commercial-vessels/.
⦁    https://www.mpi.govt.nz/dmsdocument/27852-guidelines-for-diving-service-providers-inspecting-vesselsarriving-to-new-zealand.
⦁    https://brb.sprep.org/sites/default/files/2022-04/DocumentA_BiofoulingAssessment.pdf.
⦁    http://archive.iwlearn.net/old.globallast.imo.org/poster1_english.pdf.