Yaşacan : Her Sigortacı Ödeme Yapmak İster

Kuzey Marine Sigorta Kurucusu Emin Yaşacan, bilinenin aksine hiçbir sigortacının “ödeme yapmayan” olarak anılmak istemeyeceğini söyledi.

Kuzey Marine Sigorta’nın, Kuzey Academy bünyesinde sosyal sorumluluk projesi olarak başlattığı ve tamamen ücretsiz olan denizcilik sektörü eğitim seminerleri devam ediyor. Son olarak düzenlenen seminerde Kuzey Marine Sigorta Kurucusu Emin Yaşacan ve Kıdemli Broker Buğra Bezer, “Tekne Makine (H&M) Sigortaları” konusunu katılımcılara aktardılar. Seminerde KOSDER eski Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kocabaş, Memişoğlu Kurun Avukatlık Bürosu’ndan Av. Kapt. Nuri Koray Kurun, İlkfer Grup’tan Müh. Yunus Emre Aşkın ve Ortech Marine’den Ömür Karataş’ın da aralarında yer aldığı çok sayıda katılımcı hazır bulundu.

 Sigorta bir sözleşmedir

 Sigortanın gerçekte charter veya iş sözleşmelerinden daha basit bir sözleşme olduğunu Emin Yaşacan, “sigorta ödememek üzerine bir işmiş gibi yansıtıldı ama aslında her sigortacı ödemek ister. Yeter ki sözleşmeler layıkıyla yerine getirildi. Bu da çok zor değildir. Her sigortacı ödemek ister. Kimse kavga etmek istemez. Her sigortacının kendine göre koruma tedbirleri var. Hiçbir sigortacı da ödemeyen sigortacı olarak duyulmak istemez” dedi.

 Condition surveyi mutlaka yaptırın

 Armatörlere eksikleri olsa bile condition surveyi mutlaka öneren Yaşacan, “bence pirimden bile daha önemlidir. Bazıları port state ne işe yarıyor diye soruyorlar. Portta remark olduğunda sigortada görülüyor. Çok remark çıktı deniyor bu sefer de” diye konuştu.

 Sigorta herkesi korur

 Tekne makine sigortalarının ticari tekneler için geliştirilen ilk sigorta ürünü olduğunu belirten Kuzey Marine Sigorta Kıdemli Broker Buğra Bezer ise, bu sigortanın teknenin “gövde”, “makine” ve “ekipman” kıymetlerinde meydana gelebilecek fiziksel hasarları karşılamayı amaçladığını söyledi. Buna ek olarak, “müşterek avarya”, “kurtarma-yardım», “dava-say” ve “çatışma sorumluluğu” gibi ek masrafların da sigorta kapsamında karşılanabildiğini belirten Bezer, “Tekne makine sigortası ile sunulan teminat, doğrudan gemi sahibi ve tekne üzerinde menfaat sahibi olan diğer tarafları korur” dedi.

 Üç çeşit koruma var

 Türkiye ve dünyada en sık kullanılan enstitü klozlarının teknenin tüm ekonomik değerini kaybedecek şekilde hasara uğraması riskine teminat sunan “tam ziya teminat”, teknenin onarılamayacak derecede hasarlanması durumunu içeren “gerçek tam ziya” ve onarım masraflarının tekne değerini aşması anlamına gelen “hükmi tam ziya” olarak üçe ayrıldığını belirten Bezer şunları söyledi :

 Çatma - çatışma

“Sıklıkla FPA Terms olarak belirtilen dar teminat, tam ziya riskine ek olarak ‘yangın’, ‘yıldırım’, ‘infilak’, ‘karaya oturma’, ‘karaya vurma’, ‘çatma - çatışma’ sonucu geminin kısmen veya tamamen hasarlanması risklerini de teminat altına alır. Genel olarak tanımlanan riskler incelendiğinde, özetle yukarıdaki risklerden biri meydana gelmediği veya yukarıdaki risklerden birinin gerçekleşmesi ile sonuçlanmadığı sürece; makine hasarları istisna ediliyor”

 En geniş teminat

 “Önceki klozlarda belirtilen riskleri de kapsayacak şekilde, ‘deniz, nehir ve göl gibi seyredilebilir sularda batma, oturma, çatma, çatışma vb. kaynaklı zararlar’, ‘denizde ve karada hırsızlık, yangın, yıldırım, infilak, deprem sonucu meydana gelebilecek zararlar’, ‘rıhtım ve liman tesisleriyle, kara veya hara araçlarıyla temas, çatma veya bunlardan düşen/çarpan cisimlerin meydana getireceği zararlar’, ‘yükleme, tahliye, istifleme veya yakıt alımı sırasında sigortalı teknede meydana gelebilecek zararlar’, ‘kaptan veya gemi personelinin kusuru sonucu meydana gelebilecek zararlar’, ‘baratarya’ ve ‘şaftların kırılması, kazanların patlaması, gizli kusur sonucu sigortalı teknenin zarar görmesi’ni içerir.

 Önemli genel istisnalar

 “Geniş kapsamla sigortalanmış tekneler için dahi, ‘sigortalı tekne zarar verdiği herhangi bir tekne, mülk veya cismin enkazının kaldırılması’ ‘sigortalı teknenin bir parçası olarak değerlendirilmeyen şahsi eşyalar vb. meydana gelen zararlar’, ‘sigortalı tekne ile ilişkili olsun veya olmasın, tekne üzerindeki kargo vb. mülkün uğrayacağı zararlar’, ‘can kaybı, yaralanma veya hastalık’, ‘sigortalı tekneden kaynaklı olsun veya olmasın, çevrede veya başka bir mülkte meydana gelen kirlilik ve bulaşma riskleri’, ‘savaş ve grev riskleri”, “kötü niyetli hareket kapsamında değerlendirilebilecek patlayıcı veya ateşli silahlar tarafından verilecek zararlar’ ile ‘reaktif maddeler tarafından verilebilecek her türlü zarar’ her halükarda teminat dışı sayılmaktadır”

 Geçerlilik koşul ve şartları

 Sefer sahası : “Teknenin bayrak ve klas otoriteleri tarafından elverişliliği teyit edilmiş ve ayrıca sigorta poliçesi üzerinde de belirlenmiş sefer sahası dışına çıkması durumunda, sigorta geçersiz hale gelecektir”

 Teminatın sürekliliği : “Sigorta vadesinin bitiş tarihi itibariyle sigortalı teknenin, Sigortacıların bilgisi dahilinde teminata konu bir hasar yaşıyor (hasar süreci devam ediyor) olması durumunda; Sigortacılar teminatı pro-rata prim karşılığı uzatmayı kabul eder”

 Hak sahibi atanması : “Sigortalıya önceden bilgi verilmediği ve onayı alınmadığı sürece, poliçe kapsamında meydana gelecek zararlar için hak sahibi her zaman için Donatan – Owner – olacaktır”

 Sigortanın sonlandırılması : “Sigortacılar tarafından aksi yazılı olarak teyit edilmediği sürece, poliçe aşağıdaki durumlarda otomatik olarak sonlandırılmış kabul edilir. Teknenin bayrak veya klas kuruluşunun değişmesi, bu otoritelerden alınan sefere elverişlilik onayı vb. iptali veya askıya alınması veya sertifikaların vadesinin bitmesi, bu otoritelerin izin verdiği ticari faaliyetlerin dışında hareket edilmesi. Teknede Donatan, İşleten, Kiracı vb. sıfat ile menfaat sahibi olan tarafların değişmesi veya söz konusu tarafların haklarının başka şahıs veya kurumlara devredilmesi”

 Kardeş gemiler : “Sigorta konusu teknenin, kısmen veya tamamen aynı donatan veya İşletene ait bir başka tekne ile çatışması veya bu tekne tarafından kurtarma yardımı alması durumunda da; diğer tekne tamamen farklı bir donatan veya İşletene aitmişçesine sigorta geçerliliğini korur. Ancak her iki teknenin birbirine verdiği zararların tarafsız tespiti sigortacıların onayına tabi bir arbitrasyon ile belirlenir”

 Karina bakımı : “Sigorta konusu bir hasar sonrası , “onarım kapsamında değiştirilecek sacların karada kumlanması vb. yüzey işlemleri”, “onarım sırasında yapılan kaynak vb. işlemler sebebiyle, değiştirilen sacın çevresindeki sacların tekrar kumlanması vb. yüzey işlemleri” ve “hasara konu saclara uygulanacak ilk kat boya işlemi” dışında karinada yapılacak her türlü boya uygulaması ve bakım teminat dışıdır”

 Yatma ve iptal iadesi : Sigortalı teknenin ticari faaliyetlerini askıya alarak 30 günden uzun süre yatması veya sigortanın iptal edilmesi durumlarında poliçe priminden yapılacak iadeleri belirler. Günümüzde çoğu tekne makine sigortası için İptal İadesi dışındaki her türlü iade, poliçe içerisindeki ek bir not ile - Cancellation Returns Only - kapsam dışı bırakılır”

 Diğer masraf ve sorumluluklara yönelik ek teminat kalemleri

 Kirlilik riski : “Herhangi bir devlet otoritesinin, çevre kirliliği riskini önlemek veya azaltmak için yetkileri dahilinde sigortalı tekneye yapacağı müdahaleler sonucu teknede meydana gelebilecek riskler, teminata dahildir”

 ¾ çatışma sorumluluğu : “Sigortalı teknenin, ‘başka bir tekne ile çarpışması – çatışma - sonucu verilen zararlar’, ‘karşı teknenin uğradığı hasar sebebiyle kullanılamadığı süre boyunca doğacak finansal kayıplar’ ve ‘karşı teknenin müşterek avarya ve/veya kurtarma masrafları’ sebebiyle yasal olarak sorumlu tutulacağı masrafların ¾’ü sigorta teminatına dahildir”

 Müşterek avarya ve kurtarma : “Sigortalı tekne için belirlenecek garame payı karşılığı müşterek avarya, kurtarma ve kurtarmaya yönelik diğer masraflar poliçenin teminatı altındadır. Meydana gelen bir hasarın bu ek teminat kapsamında değerlendirilebilmesi için, önlenmeye çalışılan riskin sigorta kapsamında veya kapsam altındaki bir risk ile ilişkilendirilebilir olması şarttır”

 Dava ve say : “Sigortalı teknenin yaşadığı bir hadise sonucu, poliçe kapsamında olan bir riski önlemek veya azaltmak adına yapacağı makul aksiyonlara yönelik masraflar, teminata dahildir. Makul aksiyon, riski önlemeye veya azaltmaya yönelik geçerli kabul edilebilecek ve katlanılan masrafın kurtarılması amaçlanan kıymetin değerinden daha az olduğu; dolayısıyla Sigortalı/Sigortacı adına finansal bir kazanç sağlayan (veya kaybı azaltan) her türlü girişimdir”

 Yüksek riskli bölge sigortaları

Harp ve grev sigortaları : “Tekne Makine sigortasının istisnaları arasında yer alan harp ve grev riskleri, bu sigorta ile teminat altına alınabilmektedir. Bu sigorta ile, ‘savaş, sivil savaş, ihtilal, isyan veya bunlardan kaynaklı halk hareketleri sebebiyle meydana gelen zararlar’, ‘ele geçirme, el oyma, tutuklama, kısıtlama, göz altına alma sebebiyle veya bunlara teşebbüs kaynaklı doğabilecek zararlar’, ‘sürüklenen mayın, torpido, bomba vb. kaynaklı doğabilecek zararlar’, ‘grev, ayaklanma veya bunlara bağlı halk hareketleri sebebiyle meydana gelen zararlar’, “terörist veya bağlantılı şahıs veya organların sebep olacağı zararlar’ ile bu risklere bağlı ortaya çıkabilecek müşterek avarya ve kurtarma masrafları teminat altına alınır”

 Ek harp sigortası
Standart harp ve grev sigortaları : “London Market Association’a bağlı olarak faaliyet gösteren Birleşik Harp Komitesi - Joint War Committee - tarafından yüksek riskli bölgeler - high risk areas - olarak tanımlanmış sularda meydana gelen riskleri kapsamaz. Bu riskler için ilgili yüksek riskli bölgeye yönelik ek harp sigortası - extra war risk - yapılması gereklidir. Bu sigortalar genellikle 7-10 günlük olarak ve tek bir seferi kapsayacak şekilde yapılır. Eğer sigortalı tekne bu sulara düzenli sefer yapacaksa, toplam sefer sayısı üzerinden yıllık sigorta da yapılabilmektedir. Harp sigortalarının en önemli genişletmesi, Londra Engelleme ve Mahsur Kalma Genişletmesi - London Blocking and Trapping Addendum - olarak adlandırılır. Bu genişletme ile sigortalı teknenin bulunduğu sularda fiziksel bir el koyma, ele geçirme, tutuklama vb. olmasa dahi, bu suların açık denizlere açıldığı kanal ve su yollarının kapatılması veya sefer için risk teşkil etmesi sebebiyle mahsur kalması da Harp sigortaları teminat kapsamına dahil edilir”

 Kaçırılma ve fidye sigortaları : “Sigortalı teknenin savaş harici bir şekilde korsan veya terörist gruplar tarafından kaçırılması, el koyulması ve fidye için tutulması gibi riskleri teminat altına alan sigortadır. Genellikle korsan saldırılarının yaygın olarak görüldüğü denizlere yapılacak seferler veya bu denizlerden yapılacak yakın geçişler için satın alınan bir sigorta ürünüdür. Bu sigortanın yapılmasının gerekli olacağı denizler çoğunlukla yüksek riskli bölgeler kapsamındadır. Dolayısıyla kaçırılma ve fidye sigortası yaptırılmasının yanı sıra, mevcut H&M ve P&I sigortacılarına da sefer hakkında bilgi verilerek planlanan sefer için gerekli ön onayın, teminat ve sefer sahası genişletmesinin alınması son derece önemlidir”

 Artan değer sigortası : “Sigorta konusu teknenin, mevcut tekne makine sigortasının üzerinde destekleyici görev gören ve piyasa şartlarına göre, genellikle gemi bedelinin yüzde 20 – 25’ine kadar ek bir limitle teminat sağlayan sigorta ürünüdür. Artan değer sigortası, tekne makine sigortasından bağımsız olarak satın alınabilir. Sunulan teminat; hasar maliyetinin tekne makine poliçesi ile sigortalanan gemi bedelini aşması durumunda, yani ‘gerçek tam ziya’ ya da ‘hükmi tam ziya» durumlarında devreye girmektedir. Bu sigorta ürününün kaynağı, tekne rayiç değerinde yaşanan artış/azalışa bağlı olarak sigortalı teknelerin tekne makine (H&M) sigortalarının doğru bedeller ile yapılmasının veya sigorta vadesi içerisinde piyasa rayiç bedellerine uygun şekilde teminat alınmasının zorlaşmasıdır. Sigortanın ödeme yapacağı tek durum teknenin tam ziyaya uğraması olduğundan, tekne makine sigortasına göre çok daha düşük bir riske karşı teminat sağlanır. Dolayısıyla artan değer sigortasının maliyeti, tekne makine sigortasına göre çok daha düşüktür”

 Kira kaybı sigortası : “Sigortalı teknenin tekne mMakine sigortası kapsamında yaşadığı bir hasar sonucu tamir edilerek tekrar ticarete elverişli hale getirilmesi süresi boyunca, teknenin faaliyette bulunamaması sebebiyle yaşayacağı kira kaybını teminat altında alan sigortadır. Kira Kaybı sigortası, gün esaslı ödeme mantığı ile çalışır. Günlük kira bedeli, sigortanın teklif aşamasında Sigortacılara bildirilir ve rayiç brüt kira gelirleri ile uyumlu olması beklenir. Genellikle teminata giren her bir hasar için 14 günlük muafiyet süresi uygulanır ve 14 günü aşan kira kayıpları için 60 – 90 – 180 günlük azami sigorta limitleri belirlenir. Bu esasla yapılan sigortalar 14/90/90 gibi tanımlamalar ile poliçe üzerinde belirtilir. Yapılan bu tanımlamadaki ilk değer ‘muafiyet gün sayısı’, ikinci değer ‘olay başı tazminata konu gün sayısı’ ve üçüncü değer ‘yıllık azami tazminat konu gün sayısı’nı belirtir”

 Ne dediler?

 KOSDER eski Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kocabaş

 Güvende hissedebilmek önemli

 “Kuzey Marine Sigorta CEO’su Emin kardeşime teşekkür ediyorum. Çok faydalı işlere imza atıyor. Sigorta hususu tabi ki sadece armatörler için değil bütün partnerler İçin de önemli bir husus. Dolayısıyla insanın kendini güvende hissediyor olabilmesi çok önemli. Ama tabi çok özel bir konu. Çok detaylı konular içeriyor. Edinmiş olduğunuz sigortanın kapsamında nelerin olduğunu biliyor olmak çok önem arz ediyor. En küçük bir eksiklik sonra büyük maddi zararlara sebebiyet verebilecek bir durum . Dolayısıyla Emin kardeşimin bu gibi etkinlikler yaparak, insanları poliçeler ve diğer konular hakkında bilgilendiriyor olmasını çok kayda değer bir husus olarak görüyorum. Bizzat kalktım ben de onun için geldim. Hem bilgilerimi tazeleyeyim hem de yeni neler var diye geldim. Çünkü öğrenmenin yaşı yok. Ben çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Bundan sonra da yine bu şekilde ki eğitici toplantıların ya da seminerlerin Emin tarafından devam ettirilmesini arzu ediyorum”

 Armatör Musa Korkmaz

 Eksik yönlerimizi tamamlıyor

 “Kuzey Marine’nin daha önce düzenlediği seminerlere de katıldım. Bilgilendirici seminerler. Denizcilik piyasasının eksik kaldığı yönleri tamamlıyor. Sormak istediklerimizi soruyoruz. İnşallah devamı gelir bunun. Güzel bir seminerdi çok teşekkür ediyoruz Kuzey Marine ailesine”

 Kuzey Marine Sigorta Kıdemli Hasar Yöneticisi Kapt. Ömer Asmalı

 “Kuzey Marine’nin sosyal sorumluluk projesi etrafında tekne ve makine ile ilgili güncel sorunlar ve problemleri görüşmeye çalıştık. Rusya Ukrayna savaşı sırasında ki gemilerin mahsur kalması ya da belli bir periyodik içinde sıkıştırılması ya da tahıl koridoru ile ilgili belli bir yol çizilmesi ana konusuydu. Bu arada tabi harp riski sigortaları da devreye girdi. Poliçelerde dikkat edilmesi gereken konular bir sigortacı gözüyle neler yapılması gerektiğini mümkün olduğu kadar bu kısıtlı süreçte anlatmaya çalıştı. Örneklemeler de güzeldi. Umut ediyorum bu tip hem sektöre hem de işte gemi sahiplerine bir takım bilgiler vermesi açısından faydası olacağımı düşünüyorum”

HABER GÖNDER