Rus Gemileri yüzünden ABD-Türkiye İlişkileri Gergin

Sevkiyat kayıtlarına atıfta bulunulan bu özel rapor, yaptırım uygulanan bu Rus gemilerinin Mayıs 2022'den bu yana Türkiye limanlarında 100'den fazla mola verdiğini ve bu ziyaret ve molaların halen devam ettiğini belirtiyor.

Bu gemilerden bazıları onarım ve bakımdan geçti veya ABD yaptırımları kapsamında yasaklanan hizmetler aldı. Bu, Washington'un Rusya'ya yardım etmek ve Batı'nın Rusya'nın askeri desteğini sınırlama çabalarını etkilemek için bazı Türk şirketlerine kısıtlamalar getirme olasılığını artırdı.

ABD Hazine Bakanlığı'ndan bir yetkili, "Rusya, savaş çabalarını desteklemek için el altından malzeme elde etmek için her türlü girişimi yapıyor" dedi.

WSJ ayrıca, yaptırım uygulanan Rus gemilerinin ne ölçüde Türkiye kıyılarındaki limanlara dayandığının şimdiye kadar bildirilmediğini belirtti.

Amerika Birleşik Devletleri, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline devam etmesi için silah ve cephaneden mahrum kalması için Rusya'nın askeri ikmal ağını kesmeye yardım etmeleri için Türkiye de dahil olmak üzere uluslara baskı yaptı. Ancak Türkiye Cumhurbaşkanı bu çatışmayı Rusya ile ticareti genişleterek Türkiye'nin Karadeniz'deki nüfuzunu artırmak için kullandı.

Hatta Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden taşınmasına yönelik bir anlaşmayı kolaylaştırdı ve Rusya ile Ukrayna arasındaki barış görüşmelerini kolaylaştırmayı teklif etti.

Bu gelişmeler, özellikle ABD, İsveç'in NATO üyeliği için Türkiye'nin onayını istediğinde, Türkiye-ABD ilişkilerini zorlayabilir. Bir WSJ raporuna göre, bu talep Türkiye'ye önerilen 20 milyar dolarlık yeni F-16 savaş uçağı satışıyla bağlantılı olabilir.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı eski uluslararası güvenlik işleri başkanı Alper Coşkun, “Erdoğan-Putin yakınlaşması ve Türkiye'nin Rusya'ya karşı takındığı tavır nedeniyle Türkiye bu konularda çok katı görünmek istemiyor. 

Raporda, yaptırım uygulanan Rus gemilerinin Türkiye'nin Karadeniz kıyısı, Akdeniz ve Marmara Denizi kıyılarındaki iki düzine limanda durduğu belirtildi.

Bazı gemiler Mısır, İran ve ayrıca Suriye'ye seferler yaptı. Ancak, ne Rus ne de Türk hükümetleri, WSJ'nin bu liman ziyaretleri hakkında yorum taleplerine yanıt vermedi.

WSJ raporu, Rusya'nın Ukrayna işgalinin başlamasından bu yana ordusunu beslemek için çelik, araç parçaları ve elektronik gibi malzemeleri Türkiye'den tedarik ettiğini belirtiyor.

Moskova, askeri ihtiyaçlarını taşımak için zekice sivil kargo gemilerine güvenerek, Türk Boğazlarını yöneten uluslararası bir anlaşma uyarınca Türkiye'nin Rus ve Ukrayna savaş gemilerine Karadeniz'e girme yasağını aştı.

Ayrıca Irak, Ürdün ve Türkiye, Rus askeri uçuşlarına kısıtlamalar getirerek, Rusya'nın Suriye'deki üslerine ekipman ve asker taşıma kabiliyetini azalttı.

Raporda, askeri malzeme taşımak için sivil gemilerin kullanılmasının yaygınlaştığı, ABD Dışişleri ve Hazine Bakanlıklarının bu şirketleri tespit ederek yaptırım uyguladığı belirtildi.

WSJ'nin raporuna göre Türkiye'deki birkaç işletme ve kurum, Rusya'nın yaptırımlardan kaçmasını engellemek için Washington'ın baskısına yenik düşse de, yaptırım uygulanan en az dört Rus gemisi, Erdoğan'ın yeniden seçilmesinden bu yana Türk limanlarını ziyaret etti.