Orkestra şefi olmak istiyordu...

Ekonomi dergisi Fortune Türkey Ocak 2018 sayısında  Cüneyt Toros ve Şule Laleli imzası ile Türk denizciliğinde önemli yeri olan Lucien Arkas'ı bilinen ve bilinmeyen yönleriyle tanıttı. İşte o roportaj


Lucien Arkas: İlk dalgayı yaratan kişi, liderdir
Lucien Arkas 19 yaşında babasının ısrarı üzerine başladığı iş hayatında bugün uluslararası arenada zirveye çıkmış bir isim

İzmir'de bahardan kalma güzel ve güneşli bir havada Arkas Holding'e doğru yol alıyoruz. İstanbul'un keşmekeş trafiğinden sonra İzmir, adeta bir nefes alma koridoru oluyor bize.. Arkas Holding, mutlu ve pozitif insanların ağırlıkta olduğu ofis ortamıyla biliniyor. Büyümek için güçlü bir ekibe sahip olmanın önemli olduğunu her fırsatta yineleyen Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas, “İşinizde lider olmak için iyi bir ekibinizin olmasıçok önemli. Yıldız transferlerle çok uzağa gidemezsiniz. Sizin kültürünüzü bilen, anlayan sadık çalışanlar için insana yatırım yapmak çok önemli” sözlerini sık sık tekrar eden yöneticilerden.

Lucien Arkas, öngörüleri, esprileri ve neşeli kişiliği ile kısa sürede etrafına pozitif enerji yayan biri. Dünya görüşü, vizyonu ve birikimleri ile demlenen sohbetimizde, ilkleri gerçekleştirme ve bu ilklere liderlik etme sevdası ise ağır basan detaylardan biri. Arkas'ın odası eşsiz bir manzaraya sahip. İzmir Limanı insanın bakmaya doyamadığı bir tablo gibi uzanıyor. Bu tablonun en gizemli tarafında, 1902 yılında binlerce yıllık limanıyla; Osmanlı'nın Avrupa'ya açılan kapısı İzmir'de Gabriel J.B. Arcas tarafından temelleri atılan Arkas Holding, Türkiye'de uluslararasıtaşımacılığın simgesi haline gelmiş. Babası Lucien Gabriel Arcas “Gabriel J.B Arcas Halefi Lucien Gabriel Arcas” adını verdiği şirketiyle ikinci kuşak olarak baba mesleğini sürdürdü. 1944 yılında Lucien Gabriel Arcas’ın 1944 yılında kendi adına bir denizcilik acenteliği kurmasıyla denizcilik sektörü ile tanışıldı böylece. 1964'te Lucien Arkas, üçüncü kuşak temsilcisi olarak yönetime geçti. 1900’lerin başlarından bugünlere kadar varlığını sürdüren Arkas, acenteciliğe, armatörlükten liman işletmeciliğine, deniz, kara, demir ve havayolu taşımacılığı ile entegre ederek sunduğu lojistik hizmetleri gibi ana iş kollarının yanında gemilere yakıt ikmalinden otomotive, sigorta hizmetlerinden bilgi sistemlerine ve turizme kadar birçok alanda faaliyet gösteriyor.

7 bin 500 kişiye istihdam sağlayan, Akdeniz, Karadeniz ve Batı Afrika’da 25 ülkedeyapılanmış Arkas’ın 67 şirketi çatısı altında birleştirmiş önemli bir holding olmasının ayrıbir önemi var. Ege'den yola çıkmış bir başarı öyküsünün tam ortasındayız...

TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK KONTEYNER GEMİ FİLOSU
Denizcilik baba mesleği ve ana iş kollarının başında geliyor. Dünyanın önemli armatörlerinin acenteliğini yaparken 1996 yılında ilk gemisini alarak filosunun temellerini attı. Bugün 50 konteyner gemisi ile Türkiye’nin en büyük konteyner gemi filosuna sahip. Filosunda ayrıca 7 yakıt ikmal tankeri bulunuyor.

ARMATÖRLÜK ŞİRKETİ ARKAS LINE DÜNYADA BİRİNCİ LİGDE
Öncü yatırımları ile Türkiye’nin dış ticaretine ulaştırma konusunda önemli destek veren Arkas’ın ilklerinden biri de yine 1996 yılında Türkiye’nin ilk türk bayraklı hat taşımacılığışirketini kurması. Akdeniz, Karadeniz ve Batı Afrika’da düzenli hat taşımalığı yapıyor yani havayolu şirketlerinden örnek verirsek tarifeli gemileri düzenli olarak taşıma yapıyor. Arkas Line’ın servis verdiği ülkelerde Arkas’ın acente ofisleri de bulunuyor. Sonuçta ortaya 24 ülkede 62 ofisiolan uluslararası bir yapı çıkıyor. Dünya denizciliği son yıllarda ciddi oranda daralma yaşadı ve yaşamaya devam ediyor. Satınalma ve birleşmeler yaşanıyor. Dünya gemi armatörleri listesinde Arkas ise yükselmeye devam ediyor. Lucien Arkas “Dünyada gemi sahibi armatörler arasında 20’inci sıradayız. İlk 20’de yani büyüklerin birinci liginde yer alan bir Türk şirketi olarak kendini kabul ettiriyor. " diyor. Sadece Türkiye sınırlarında hizmet veren bir acentelikten, Avrupa’da etkin, sözü dinlenen ve en üst seviyedeki armatörlerin iş birliği yapmaya hazır olduğu bir şirket haline geldiklerine değiniyor.

BATI AFRİKA İLE TİCARET DAHA DA ARTACAK
"Batı Afrika'da 2012 yılından beri düzenli gemi seferleri ile ulaştığımız taşıma hacmi, bizi burada kendi ofislerimizi açmaya teşvik etti. Geçen yıl Gana ve Nijerya’da ofisler açtık. Bu bölgede daha kuvvetli bir oyuncu haline geleceğiz. Ayrıca Hamburg’da Arkas Kuzey Avrupa Bölge Ofisi’ni açtık. İtalya’nın La Spezia kentindeki Terminal del Golfo Limanı’na ortak olduk ve Bu yatırımla Arkas Line’nın Batı Afrika servisleri de destekleniyor olacak.Akdeniz’deki konumumuzu güçlendireceğiz." diyor.

DENİZCİLİKTEN KONTEYNER LİMANLARINA...
Arkas’ın Türkiye’nin dış ticaretini desteklediği öncü liman yatırımları ile de biliniyor.Lucien Arkas, holdingin gelişimini ve limancılığına giriş hikayesini anlatırken “İlk başta acentelikle başladık, dünyanın önde gelen armatörlerinin Türkiye’de temsilciliklerini yapıyoruz. Ticaretin gelişimiyle yük arttı. Gemi almaya başladık ve kendi armatörlük şirketimizi kurduk. Gemilerin sayısı arttı, yanaştıracak liman sıkıntısı vardı. Haydarpaşa Limanı yetersiz kalıyordu. Gemileri haftalarca demirde bekletiyorduk. Müşteriyi memnun edecek bir çözüm bulmak zorundaydık. 1996 yılında liman işletmeciliğine başladık. yine aynı yıl İstanbul’da ilk özel konteyner liman işletmeciliğine başladık. 2001 yılında Ambarlı’da Marport’u kurduk. 2017 yılında mevcut kapasitesi 2.3 milyon TEU’ya ulaşmışdurumda ve bugün Türkiye’de yüzde 21, Marmara’nın yüzde 34 pazar payına sahip. Marportolmasaydı ne olacaktı?" diyor. Dünyada gemi boyları hızla büyüyüp kapasiteleri artıyor. Marport’un su derinliği bugün 16.5 metre. Türkiye’ye gelen en büyük konteyner gemileri olan 399 metre uzunluğundaki 14 bin TEU ve üzeri kapasiteli gemilere hizmet verebiliyor.

Yurtiçinde Marport ve Autoport, KKTC’de Adaport, İtalya’da ise Terminal del Golfo yatırımlarıyla liman işletmeciliği sektöründe faaliyet gösteren Arkas Holding, sektöre yatırımlarını sürdürüyor.

ZİNCİRİN TÜM HALKALARI SAĞLAM
Arkas, bir çok yatırımlarını müşterilerinin ihtiyaçlarını öngörerek yaptıklarını söylüyor ve ekliyor: "Bu bir entegre hizmet zinciri. Gemi, TIR, tren taşımacılığı, liman, depolama hepsi birbirini tamamlayan koca bir zincir. Zincirin bütün halkaları sağlam, güçlü ve eşitse kopmaz, zinciri zayıf halka kopartır. O nedenle bütün halkaları sağlam ve güçlü tutmak, doğru yönetmek durumundasınız. Bunun için de bir orkestra şefi lazım ve o benim. Bu hizmet ve değer zincirimiz bir günde olmadı hepsi bu bahsettiğimiz öngörülü ve uzun vadeli yatırımların sonucu.
Patron olarak nerelerde zorlandığını sorduğumuzda, "Bana 19 yaşında al ve işi yönet dediler,yönettim. Zor mu? Değil. Fakat yapılacak o kadar çok şey oluyor ki işi layıkıyla yapmaya çalıştığın ve mükemmeliyetçi olduğun zaman hem patron hem ekibi için zor. Ama çok keyifli. Bir kere insanlarla iç içe oluyorsunuz. İnsanların size bir güveni ve sizden bir beklentisi var. Onlara aradıklarını verebilmenin hem keyfi hem de stresi var" diyerek cevap veriyor.

“ANADOLU DEMİRYOLU İLE GELİŞECEK”
Anadolu çok gelişecek. Bunun için demiryolu taşımacılığı çok önemli. Demiryolu serbestleşmesi uygulamaya başladığında ucuz nakliye imkanı Anadolu’daki sanayi yatırımlarını destekleyecek ve geliştirecek. Sektörün sivil havacılıkta olduğu gibi hızlı bir gelişim. " diyen Arkas, demiryolunun önemi üzerinde çok fazla durduğuna 2003 yılından bu yana demiryoluna yatırım yaptığına değiniyor.

Arkas'ın çabaları ve sabrı iyi sonuçlara gebe. Ayrıca Kartepe’de bir de Railport adıyla “kara limanı” yatırımı devam ediyor. Alman Duisport ile İzmit-Kartepe’de kurulan karalimanı ve Bakü-Tiflis-Kars demiryolu ile beraber Avrupa ile Asya’yı birbirine bağlayan alanın geleceğin HUB noktası olmasını sağlayacak bir noktada. Bu hatta Türkiye’den ilk treni Arkas Lojistik yükledi. 10 yıldır beklenen proje hayata geçtiğinde ilk yükü vermenin gururunu yaşadık. Dalgayı yaratan her zaman avantajlıdır. Diğerleri o dalgaya göre kendini ayarlamak durumunda kalıyor. Evet daha yorucu çünkü öncüsünüz ancak onların da arkadan size uyum sağlamaları lazım. Önümüzdeki yıl 6 lokomotif yatırımıyla tren işletmeciliğine başlayacağız diyen LucienArkas, "Uygun nakliye avantajı Anadolu’daki yatırımlarıtetikleyecek ve Türkiye’nin uzun dönem ihracat hedeflerinin yakalanmasında önemli bir rol üstlenecek" diyor.

Yatırımları sürdürürken, toplumun sosyo kültürel gelişimine katkı sağlayan sosyal sorumluluk projelerini de ihmal etmeyen Arkas, Arkas Sanat Merkezi, Arkas Deniz Tarihi Merkezi ve Arkas Trio ile sanata, Arkas Spor Kulübü ile sporda voleybol, yelken,yüzme, dağcılık gibi branşlara destek verirken, Arkas TURMEPA II teknesi ile 11 yıldır Çeşme’dedenizlerin kirlenmesine engel olacak çalışmaları sürdürüyor. Tüm bunları yaparken birlikte yol aldığı, 7 bin 500 çalışanı, Arkas Holding'i başarıya taşıyan ana güçlerden biri.

SEVGİ HER ŞEYİN BAŞI
İşini severek yapmak çok önemli her zaman herkese özellikle gençlere tavsiyelerimde dile getiriyorum. Sosyal hayatınız da olmalı sadece iş yetmiyor, ilgi alanlarınız ve sevdiğinizbaşka şeyler insanı dinlendirir. Bu anlamda İzmir’e sosyal porojelerimizle de katkısağlamaya çalışıyoruz. Spor, sanat, eğitim ve çevre konularında uzun vadeli ve çok güzel geri dönüşleri ve teşekkürler aldığımız projelerimiz var. Görenlerin sevenlerin takdiri en büyük mutluluk. İzmir'in özel bir kültürü olduğunu, bu kültürün de “İzmir’i İzmir yaptığını”ifade eden Arkas, sahip olduğu güzellikleri paylaşmak için önce sanat dediğini, bunun için de Arkas Sanat Merkezi’ni kurduklarını söylüyor. Arkas, “Sanatı sevdirmeyi, güzeli sevdirmeyi istedik. Çünkü güzellik mutluluk getiriyor, hayata bir başka açıdan bakmayıöğreniyorsunuz” diyor. Bugün yalnızca resim değil, heykel, cam, halı gibi 1600’den fazla sanat eserinden oluşan Arkas Koleksiyonu, kendi tarzında Türkiye’nin sayılı sanat koleksiyonları arasında sayılıyor. Bu eşsiz koleksiyonunu anlatırken, mütevazı davranıyor ve "Bu koleksiyonu Sanat severlerle buluşturmak ve paylaşmak tek hedefimdi" diyor. İzmir’de1875 yılında yapılmış Fransız Fahri Konsolosluk binası aslına uygun restore edilmesi karşılığında Fransız Hükümeti tarafından 20 yıllığına Arkas Holding’e Kültür sanat merkezi olarak tahsis edildi ve 2011’de “Arkas Sanat Merkezi” olarak açıldı. Bugüne kadar düzenlenen 16 sergiyi 145 binkişi ziyaret etti. Mistral’de yeni bir sanat merkezi daha açma hazırlığında. Bornova’da Arkas Deniz Tarihi Merkezi’nde ise gemi maetleri ve gemi antikalarını ilgileri ile buluşturuyor. Arkas'ın Fransız Konsolosluğu’nun tarihi binasında; yani  Arkas Sanat Merkezi’nde özel bir çalışma odası var. Arkas’ın Bonaparte'ye olan hayranlığı biliniyor. Bu nedenle Arkas Sanat Merkezi’nde Napolyon Odası bulunuyor.

Eğitimde ise Orion Vakfı’na bağlı Piri Reis İlköğretim Okulları, Arkas Narlıdere Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ile Arkas Eğitim ve Kültür Vakfı kanalıyla gençleri, İtalyan Anaokulu ve Bonbonniere Anaokulu ile de küçükleri donanımlı bireyler olarak hayata hazırlamayı amaçlayan Arkas, hem okullar yapabilmek hem de okul sonrası öğrencilere işsahası yaratabilmenin hedefleri arasında olduğunu söylüyor. “Bundan 18 sene önce Orion Vakfını kurduk. şu anda Piri Reis Okulları’nda Güzelbahçe ve Karşıya’ka kampüslerinde 780 çocuk eğitim görüyor. Saint Joseph mezunları olarak toplanıp Bizim Okul Vakfı’nıkurduk. Geçen sene Saint Joseph’ten 56 kişi üniversite için Fransa’ya müracaat etti. Onlara okul bulmalarında ve yerleşmelerinde yardımcı oluyoruz. Oraya gidiyorlar ve iki ülkede geçerli diploma alıyorlar. 

LA BAĞLARI İLE BİR ŞEY YARATMANIN HAZZINI YAŞIYOR
Arkas'ın dikkat çeken işlerinden biri de İzmir Torbalı'daki Lucien Arkas Bağları ve içindeki LA Mahzen Restaurant. Arkas, Torbalı'da bir bağ satın alıyor. Ve burada kaliteli üzümlerden kaliteli şarap üretmeye başlıyor. LA bağları, 1.168 dönüm ile Türkiye'nin en büyük tek parsel üzüm bağı olma özelliğinde. Üstelik de organik bağcılık yapılıyor. “İyi üzümden kötüşarap yapabilirsin ama kötü üzümden iyi şarap yapman mümkün değil. O nedenle mesele bağdan topraktan başlıyor.” diye anlatıyor. Türkiye’nin tek parsel en büyük organik bağıLucien Arkas Bğaları’nda çok modern bir fabrika ve mahzen olduğunu anlatan Arkas “Mahzeni önce yalnızca tadım amaçlı düşünmüştüm ama çok güzek haftasonları yer bulmakta zorlanılan ve beğenline bir restorana dönüştü. İstesem büyütürüm burayı ancak benim derdim miktar değil, benim derdim yaptığım işin kalitesi. Geçen hafta yeni mahsüllerin tadımını yaptık, çok keyif aldım haz duydum. Çünkü o sırada yeni birşey yaratıyorum. O benim keyfim” diyor. 80 yıllık zeytinyağı markası Kristal de Arkas’ın işkolları arasında. Lucien Arkas, 2007 yılında ortak olduktan sonra makineleri ve fabrikalarıyenilediklerini söylüyor ve ekliyor; “Zeytinyağının ölçülemeyen bir değer olduğunu söyleyen Kristal çok düzgün, kaliteli bir yağdır. Sadece Türkiye’de değil dünyadaki 25’in üzerinde ülkede satılıyor.”

TÜRKİYE NEREYE EKSEN TUTAN, YEŞEREN BİR BİTKİ
Röportaj sırasında Türkiye ve holding açısından gelecek dönemle ilgili genel bir öngürüanalizi istediğimizde . Türkiye'nin geleceğine yönelik oldukça pozitif şeyler söylüyor"Türkiye'yi kimse durduramaz çok yaratıcı bir milletiz. Bunun sebebi, birçok ırkın karıştığıbir ülke olmamız. Asırlardır bu ülke insanını bir yerden alıp bir yere taşıdılar. Ama kimse tam anlamıyla ne Konyalı ne de Giritli oldu. Türkler öyle bir beceride ki nereye giderse gitsin, orada yeşeriyor ve tutunuyor. Mutlaka sorunlara bir çare buluyor ve bulmaya da devam edecektir. " diyor.
Arkas Holding, dengeli büyürken şirketlerin en önemli kozu olan istihdamda da farklılığınıortaya koyuyor. Yaklaşık 5 bin kişi beyaz yakalı çalışanın yüzde 50'si kadın. Bu konuda Arkas, "Nobel ödülü alacağım bu gidişle" derken, neredeyse BM'nin standartlarının üzerinde kadın çalışana sahip olmasıyla ilgili değerlendirmeyi, "Yüzdelere girmek için değil, onlara güvendiğim için kadınlarla çalışmayı tercih ediyorum" diyor.

Röportaj sonrası fotoğraf çekimi için holding binasında farklı kareler ararken, istediğimiz çarpıcı kare kendiliğinden oluşuyor. Fotoğrafçı arkadaşımız Caner Özkan, Arkas Narlıdere Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nden bir grup stajyer öğrenciyle sohbet eden Arkas'ıfotoğraflamak için pusuya yatıyor. Heyecanlı grubun üzerinde Arkas, "Şefkatli bir baba" etkisi yaratıyor. Onlara "Nasılsınız çocuklar, nasıl gidiyor?" diyor. Gençler, Arkas Holding'te olmaktan ve onu gördükleri için mutlu olduklarından bahsediyorlar. Lucien Arkas bize dönüyor ve "Bu gençler yarının Arkaslı çalışanları olacak. Türkiye'nin pırıl pırıl gençleri onlar" diyor. Bu fotoğraf karesini, Lucien Arkas'ın etrafında bütünleşen gençlerle ölümsüzleştiriyoruz. Arkas Holding'in gençlerle ve sağlam ekiplerle gelecek dönemde başarılı işlere imza atmaya şimdiden hazır olduğunu söylemek mümkün. Bunu Lucien Arkas'ın "Kısa zamanda elde edilen şeyler, kısa ömürlü olur. Daha derin kökü olan ağaçlar daha uzun yaşar. Ben bu ağaçlara yani gençlere yatırım yapıyorum" sözleriyle açıklamak en doğru olanı..

Lucien Arkas'tan üç tavsiye..
-Sevdiğiniz işi yapın, başarıya ulaşın.
-Hayal edin. Her şey hayal etmekle başlar!
-Çok çalışıp, telaş etmeden, hemen hedefe varacağınızı düşünmeden uzun bir yolun başında olduğunuzu bilin.

Lucien Arkas'ın bilinmeyen yönleri:
-20 bin eserden oluşan bir kitap koleksiyonu var. Dünyanın her yerindeki kitapçı, kitapevi, koleksiyoncu, eskici, Lucien Arkas için gönüllü çalışıyor.
-En çok tarihe meraklı. 1600’lü yıllardan el yazımı kitapları var.
-Çocukluk hayali orkestra şefi olmaktı.