Limanlardaki soygunun sorumlusu gözetim firmaları

Limanlarda yaşanan ve geçtiğimiz hafta belgeleriyle ortaya çıkan soygunun boyutları derinlere inildikçe artıyor. Özellikle dökme yük yükleyen ve boşaltan limanlarda görülen yolsuzluğun, kaçakçılığın boyutları neredeyse yıllık milyar dolar hacminde olduğu iddia ediliyor. Limanlarda gemilerden çıkan malların arasına konmuş olan keresteleri (danec tahtaları) bile gemiden çıktıktan sonra tekrar kendi kendine satın alan limanlar ne yazık ki oldukça çok.

Limancılık konusunda uzman olan kişilerin ve limanlarda malı olanların ifadeleri durumun ne kadar vahim olduğunu ortaya koyuyor. Uzmanlara göre mal sahipleri ve armatörlerin zararı yanında, devletin vergi kaybı çok büyük. Ayrıca kayıtdışılık da söz konusu.

Bu sistemin yıllarca uygulandığını ifade eden uzmanlar, limanların, limanlarda görevli gümrük ve kolcuların yanı sıra limanlarda sözde denetim yapan gözetim firmalarının da başıboşluğundan kaynaklandığını ifade ederek, liman müdürleri, limana sahip fabrika ve tesis müdürleri, gümrük memurları ve gözetim firmaları vicdan ile cüzdan arasında sıkışmış durumdalar.

Liman müdürleri, bir yandan bir yandan cebini doldurmakta, diğer yandan firmasını zora sokmakta. Bunu yaparken limanda görevli gümrük memurlarına bahşişler dağıtmakta ama asıl sorumlu burada sözde bağımsız ve güvenilir olan gözetim firmaları olması gerekmektedir şeklinde konuştular.

Limancılık uzmanları gözetim firmalarını sorumlu olarak görmelerinin sebebinini de şu şekilde açıklıyorlar. Gözetim, survey veya klas kuruluşu adı her neyse, bu kurumlar tam bağımsız ve güvenilir olarak hem Türkiye'de hem dünyada tarif edilir. Ne var ki piyasa elinde sadece bir çanta ile ortalıkta dolaşan, her nasılsa bir şekilde bu ünvanı almış olan kişiler ve kurumsal görünmelerine rağmen aklı sadece cüzdanına bağlı bazıkuruluşların elindedir.

Bunlar 100 dolara gözetim hizmeti vermekte, işinden olmamak için kendine iş vereni bir bakıma üç kuruşa satabilmektedir.

Dünya'nın hiç bir yerinde böylesine başıboş bırakılmazlar. Ama Türkiye'de gözetim firmalarını gerçek anlamda denetleyen bir kurum görünmemektedir.

Her ne kadar sadece akretide olmuş olan gözetim firmaları her yıl Türk Akreditasyon Kurumu tarafından denetleniyorsa da , akredite olmayan gözetim firmaları Ekonomi Bakanlığı tarafından zaman zaman ofis denetimleri yapılmaktadır, sahada bunların ne yaptığı denetlenmemektedir. Türk Akredeitasyon Kurumu tarafından yapılan ofis ve saha denetimlerini yapan denetçilerin ücretleri denetlenen tarafından ödenmektedir. Kısacası Limanlarda işi olan her kurum ve kişiler cüzdanı ile sıkışmış durumdadır. dediler

Uzmanlar, gözetim firmalarının yasalarda tarif edildiği gibi gerçek gözetim firmaları haline dönmesi için Ekonomi Bakanlığının verdiği bu yetkinin peşinde olması ve bu çanatacı tabir edilen gözetim firmalarını tespit ederek, gözetim lisansını iptal etmesi halinde limanlardaki bu kaçağın büyük çapta önüne geçilebileceğine inandıklarını söylediler


Türkiye'de faaliyette olan Gözetim firmaları Ekonomi Bakanlığındaki liste şöyle Tıklayıp İnceleyin

GÖZETİM FİRMALARI LİSTESİ