Çanakkake'yi geçilmez kılan "Hamidiye Tabyaları"

Boğazın pek çok haritasını yaptıran II.Abdülhamid yeni yapılan tabyaları,yerleştirilen topları fotoğraflattırarak çalışmaları yakından takip etti. Çanakkale savaşı esnasında "Atalarımın ve benim yaptırdığım kale ve tabyalar eğer hala ayakta ise düşmanlar boğazı geçemez? diyecekti.

İstanbul?un güvenliğini sağlamak amacıyla başta Fatih Sultan Mehmet olmak üzere birçok Osmanlı padişahı Çanakkale?yi kaleler ve tabyalarla tahkim etti. Boğazın en dar yerinde inşa edilen Kilitbahir ( Deniz kilidi ) kalesi Fatih tarafından İstanbul kuşatmasından önce yaptırılmıştı. Fetihten sonra ise Kilitbahir?in hemen karşısına Çimenlik kalesini inşa ettirerek boğazın güvenliği artırdı. Yaklaşık 200 yıl boğaz geçişini kontrol altına alan bu kalelere IV.Mehmet döneminde iki yeni kale daha eklendi.

Seddülbahir ( Deniz Seddi ) ve Kumkale. Osmanlı Donanması?nın IV. Mehmet döneminde Papalık, Venedik ve Malta gemilerinden oluşan bir donanmaya yenilmesi boğazların güçlendirilmesi gerektiğini ortaya koymuştu. Bu sebeple Seddülbahir Kalesi ve Kumkale Mimar Mustafa Ağa ile Ahmet Paşa?ya yaptırıldı. Sonraları da Boğazın ve İstanbul?un güvenliğini tahkim etmek amacıyla III.Ahmet döneminde Babakale,3.Selim ve 2.Mahmud dönemlerinde Çamburnu Nara ve Bigalı kaleleri inşa edildi. Kalelerin haricinde boğazı koruyan çok sayıda tabya da inşa edildi. Sultan Abdülmecid,Sultan Abdülaziz ve Sultan Abdülhamid dönemlerinde inşa edilen tabyalarla boğazın güvenliği artırılmaya çalışıldı. İnşa edilen bu kaleler ve tabyalarla 1915 yılında Çanakkale geçilmez hale geldi.

1915 Çanakkale savunmasında II.Abdülhamid?in mevcut tabyaları yenilemesi ve yeni tabyalar inşa ettirmesi büyük rol oynadı. II.Abdülhamid dünyanın büyük bir savaşa doğru sürüklendiğini henüz 1890?lı yıllarda görmüştü.Böyle bir savaşın çıkması durumunda başkent İstanbul?un güvenliği için Çanakkale boğazının geçilemez hale getirilmesi gerektiğinin de farkındaydı. Bu sebeple Asaf Paşayı Çanakkele?deki top ve bataryaları yenilemek ve boğazı geçilemeyecek şekilde tahkim etmekle görevlendirdi. Boğazın pek çok haritasını yaptıran II.Abdülhamid yeni yapılan tabyaları,yerleştirilen topları fotoğraflattırarak çalışmaları yakından takip etti.

Çanakkale savaşı esnasında "Atalarımın ve benim yaptırdığım kale ve tabyalar eğer hala ayakta ise düşmanlar boğazı geçemez? diyecekti. Çanakkale zaferinin kahramanlarından Selahaddin Adil Paşa da II.Abdulhamid?in boğazda yaptığı yenilemelerin ve güçlendirmelerin katkısını şöyle ifade edecekti: ?Hakikaten büyük kısmı II. Abdülhamid döneminde yapılan yenileme ve güçlendirme çabaları hem düşmana büyük zarar verdirmiş, hem de siperlerdeki asker kaybını en aza indirmiştir.?

II.Abdülhamid döneminde inşa edilen ve güçlendirilen tabyalar şunlardı.

Anadolu Hamidiye Tabyası
Çanakkale merkezde Çimenlik ve Dardanos tabyaları arasında bir mevkidedir. Boğaz tahkimatını güçlendirmek maksadıyla 1892 senesinde yaptırıldı.

Anadolu Mecidiye Tabyası
1839-61 arasında Sultan Abdülmecit tarafından kale olarak yapılmış, daha sonra harap olan kalenin yeniden güçlendirilmesi 1882 yılında 2. Abdülhamit döneminde olmuştur.

Değirmenburnu Tabyası
II.Abdülhamid dönemi tabyalarından biri olan Değirmenburnu Tabyası Eceabat?a 4 km mesafededir. Tabya içerisinde 7 bonet 6 top yeri mevcuttur.

Domuzdere Tabyası
1892 senesinde boğaz tahkimatının güçlenmesi için II. Abdülhamid tarafından Asaf Paşa?ya yaptırılmıştır.

Ertuğrul Tabyası
Seddülbahir Köyü?nde Ertuğrul koyu?ndadır. II. Abdülhamid?in boğaz savunmasına verdiği önemin bir başka nişanesi olan tabya Asaf Paşa?nın kontrolörlüğünde yaptırılmıştır. Çanakkale deniz savaşlarında bataryadan açılan ateşlerle İngiliz Agememnon gemisine 7 tane mermi isabet etmiştir.

Rumeli Hamidiye Tabyası
Kilitbahir Köyü?nün güneyinde, Namazgah Tabyası ile Mecidiye Tabyası arasında II.Abdülhamid döneminde 1896 yılında boğaz tahkimatını güçlendirmek için yapılmıştır.

Kayalık Tepe Tabyası
Yıldız ve Domuzdere Tabyaları?na yakın bir mevkide yapılmış bir başka tabyadır.

Namazgah Tabyaları
Çanakkale Savaşları?nın, özellikle de deniz muharebelerinin önemli merkezlerindendir. 16 kıyı topuna sahip tabyalar Sultan Abdülaziz döneminde inşa edilmiş, 1892 yılında II. Abdülhamid döneminde onarımlarla daha korunaklı hale getirilmiştir.

Orhaniye Tabyası
Kumkale tabyalarına 2 km mesafede,boğazın tahkimi maksadıyla II. Abdülhamid tarafından yaptırılmıştır.

Rumeli Mecidiye Tabyası
II.Abdülhamid?in emriyle Asaf Paşa?ya 1892 yılında yaptırılmış bir dizi tabyadan bir diğeridir. Seyit Onbaşı'nın 270 kiloluk mermiyi kaldırdığı tabyadır.

Yıldız Tabyası
Kilitbahir Köyü?ne yaklaşık 5km. mesafededir. II.Abdülhamid döneminde 1892 yılında Asaf Paşa?ya yaptırılmıştır.