Başkan Kocaoğlu: İzmir'de Vapurlar ömrünü tamamladı

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Körfez vapurlarının ekonomik ve biyolojik ömrünü tamamladığını kendilerinin de bildiklerini ve filoyu mutlaka yenileyeceklerini söyledi. Daha önceki ihalelerin sonuçsuz kalması nedeniyle yeni gemi alınamadığını kaydeden Başkan Kocaoğlu, "Hazineden olumlu görüş çıkmazsa bu kez bankalarda görüşeceğiz ve sonunda ihaleyi yapacağız" dedi.

Kocaoğlu, "Vapurların eski olduğu, bunların ekonomik ömrünü tamamladığı, hatta biyolojik ömrünü de bitirdiği hepimizin bildiği bir gerçek. Gemiler yaşlı olduğu için işletme maliyetleri çok yüksek" diye konuştu. Vapur alımının ise otobüs alımı ya da köprü, alt geçit veya kavşak yapar gibi belli bir deneyimi olan konu olmadığını söyleyen Kocaoğlu, "Biz 3, 4 senedir konu üzerinde çalışıyoruz. İstanbul Teknik Üniversitesi ile birtakım çalışmalar yaptık. Konusunda uzman arkadaşlarımızla birlikte Portekiz'e gittik. İzmir Körfezi'ne en uygun araç hangisi onun incelemesini yaptık. Çünkü büyük bir yatırım yapıyoruz. Bir değerlendirme hatası bizi ciddi sıkıntıya sokacaktır. Çünkü İzmirlinin parasını harcıyoruz, titiz davranıyoruz" dedi.

Başkan Kocaoğlu, Yeni Asır'ın da gündeme getirdiği eski vapurlar için "Gazetede böyle bir haber var. 60 yıllık vapura her gün bir şey olabilir diye yorumda bulunmak gayet doğal. O işin ayrı bir tarafı ama biz geldiğimizden beri bunun bilincindeyiz. Üzerinde çalışa çalışa bugünlere geldik" diye konuştu.

İHALE OLACAK
Yeni vapurların alımı konusunda gelişmeler olduğunu ve alınacak vapurlar konusunda karar verdiklerini belirten Başkan Kocaoğlu, "Alacağımız vapurların tipine, modeline, malzemesine, kapasitesine, motor gücüne hepsinde ayrı ayrı kararımızı vermişiz. DLH'dan DPT'den onay almışız. Dış kredili ihaleye çıkabilmemiz ve yabancı finans kuruluşlarından kredi kullanabilmemiz için Hazine'nin 'kredi alabilirsin' diye bir izin vermesi gerekiyor. Onu bekliyoruz. Hazine ile uzunca bir müddettir görüşmelerimiz sürüyor. Ama onlar da seçim sonrası çok büyük bir yoğunluk içinde olduğu için görüşemedik. Yakında görüşeceğiz. Görüşünce de durumu değerlendireceğiz. Umuyorum önümüzdeki hafta bir görüşme olur. Olumlu sonuç çıkarsa ihaleye çıkacağız. Çıkmazsa da biz yine vapur ihalesini yapacağız. Bu sefer bankalardan kredi arayışını sürdüreceğiz ve sonunda vapur ihalesine çıkacağız" dedi.

İzmirliler 2000 yılında merhum Başkan Ahmet Piriştina'nın girişimleriyle Özelleştirme İdaresi'nden bugünün "yaşlı" gemilerini devraldı. İZDENİZ Şirketi kuruldu.

TEKNE KİRALANDI
Vapurların yaşlı olması ve her geçen gün artan yolcu sayısına cevap verememesi üzerine TURYOL Kooperatifi'ne ait 14 adet yolcu teknesi kiralandı. Ardından filoya bir arabalı vapur daha katıldı.
Ahmet Piriştina'nın vefatıyla Büyükşehir Belediye Başkanlığı koltuğuna oturan Aziz Kocaoğlu, 2004 yılında artan işletme giderlerini düşürmek, filo yaşını aşağıya çekip deniz ulaşımını süratlendirmek için çalışma başlattı. 6 yeni yolcu vapuru kazandırılması için ihale hazırlıkları yapıldı. İlk ihale 10 Ekim 2007 günü düzenlendi. Şartname gereğince ilk gemi 12 ay sonra filoya katılacaktı. Diğer gemiler de 60'ar gün arayla teslim edilecekti.

TEKLİF YOK
5 firma dosya almasına rağmen ihaleye yasal süresi içinde hiçbir firma teklif vermeyince ihale iptal edildi. O dönemde tersanelerdeki yoğunluk ihaleye girmeyi düşünenleri etkiledi. Ardından ikinci ihale için yeniden hazırlıklara başlayan Büyükşehir Belediyesi, zamanın kısıtlı olmasını da dikkate alarak gemi sayısını 6'dan 2'ye indirdi. 2. ihaleye katılacak firmalara duyuru yapılarak 16 Ocak 2008 tarihine kadar ön yeterlilik belgelerini idareye teslim etmeleri istendi. 2 Nisan 2008'deki ihale öncesi 4 firma dosya aldı. İhale günü yine firmalar teklif vermedi. Yaşanan ikinci şokun ardından büyükşehir belediyesinin vapurları yenileme düşüncesini dondurdu.
2009'da yeni model vapurlar alınmasına karar verildi. 1000 yolcu kapasiteli vapurlar yerine 450 kişi kapasiteli daha küçük yolcu vapurlarının alınması öngörüldü. Yolcu vapurları yerine "katamaran" yolcu tekneleri gündeme geldi. Bunlarla iç körfezdeki yolcu taşımacılığının indir bindir dahil 15 dakikaya düşürülmesi planlandı.

10 KATAMARAN
Yeni yapılanmaya göre ilk etapta, 10 adet katamaran ile 1 arabalı vapur alımı için ihale hazırlıklarına başlayan Büyükşehir Belediyesi ihale şartnamesinde son düzenlemeleri yaptı. İkinci etap çalışmalarında ise 2012-13 yılları arasında 5 adet yolcu gemisi daha ve 1 adet arabalı vapurun alınması da planlandı.
Dış kredi ile alınması öngörülen katamaranlar geçtiğimiz aylarda DPT onayından da geçerek yatırım programına dahil edildi. Her şey yoluna girdi, denilirken 2 Mayıs 2011'de Büyükşehir Belediyesi'ne gerçekleştirilen operasyon, körfezin katamaranlarını da etkiledi ve çalışmalar yine durdu.

11 yıl önce 'jiletlik' dedi kriz geçirdi
Körfezdeki yaşlı gemilerin ilk alındığı dönemde, ekonomik kullanım ömürlerinin uygun olmadığı eleştirisini ilk olarak dönemin Gemi Mühendisleri Odası Başkanı Dr. Burak Acar getirdi. 11 yıl önce bu gemiler için "jiletlik" diyen Acar, o dönemde büyük tepki aldığını ancak yaşanan kazanın, "jiletlik" açıklamasında ne kadar haklı olduğunu gösterdiğini söyledi. Efes Antik Gemileri ile yabancı bir ülke donanması için radara yakalanmayan sahil güvenlik botu tasarımcısı olan Poseidon firması kurucusu Dr. Acar, "O zaman İzmir'in denizci bir kent olması için çok çaba gösterdik. Bu açıklamalarımız hep yanlış anlaşıldı, 28 yaşında bunlarla mücadele ederken suçlamalar hainliğe kadar uzandı, kalp krizi geçirdim ve İzmir'i terk ettim. Bugün aynı açık yüreklilikle yeniden söylüyorum. Bu gemiler jiletlik. Ekonomik ömrünü tamamlamış durumda ve filo kesinlikle yenilenmeli" dedi.

Geza Dologh: Kazadan çıkarılacak dersler var
Sulara gömülen İhsan Alyanak gemisi, Deniz Ticaret Odası (DTO) Meclis toplantısının da ilk gündem maddesi oldu. DTO İzmir Başkanı Geza Dologh, "Kazadan çıkarılacak dersler var. Alacağımız en önemli ders ise, körfezde olağanüstü çaplı kurtarma tatbikatı yapıldı mı?" dedi. Dologh, batan geminin yarattığı en büyük sorunun kirlilik olduğunu belirterek, "Körfezde deniz kirliliği yaratabilecek ortamın tam olarak kontrol altına alınamadığını düşünüyorum" diye konuştu.

"Kılavuz zorunlu olsun"
DTO İzmir Başkanvekili Bülent Onural da kazanın İzmirliler için bir uyarı olduğunu söyledi. Onural, "Körfez'e gelen gemiler için kılavuz kaptan zorunluluğu getirilmeli. Zorunluluk Urla'da başlamalı, gemi kılavuz kaptan alınmalı. İzmir'den ayrılırken de yine Urla'ya kadar kılavuz kaptan eşliğinde yola devam etmeli" dedi.

Kıyı emniyetinde yeni ekipmanlar yok
DTO İzmir Şubesi Avukatı Ahmet Çalık da İstanbul Boğazı dışında kıyı emniyeti hizmetlerinin özelleştirildiğini, İzmir'de de, "Nasıl olsa bir gün özelleşecek" denilerek makine ve ekipman alınmadığını öne sürdü.

Aleybey'e alternatif
İzmir Büyükşehir Belediyesi'ndeki polis operasyonuna takılan yeni filo ihalesinde katamaranlar için Körfez'e kıyısı olan fakat henüz yeri tam olarak belirlenmeyen bir noktaya bakım ve tamir atölyesi inşa edilmesi de öngörüldü. Yaklaşık 6 bin metrekarelik bir alana yayılacak olan tamir atölyesi sayesinde bundan böyle vapurların Alaybey Tersanesi'ne tamir ve bakım için gitmesinin de önüne geçilmesi hedeflendi.
Bu arada Büyükşehir Belediyesi, İhsan Alyanak Vapuru'nun battığı yerden çıkarılabilmesi için Denizcilik Müsteşarlığı ve özel firmalarla görüşmelere başladı.