Yeşil Liman Sertika Töreni

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı
 Sayın, Ahmet ARSLAN’ın  
“Yeşil Liman Projesi”
 Sertifika Töreni Konuşma Metni

29.06.2017 Salı, Saat: 11.00,
 Bilkent Otel ve Konferans Merkezi – Ankara

Denizcilik Sektörümüzün Değerli Yöneticileri, Çalışanları
Basın Yayın Organlarımızın Temsilcileri,
Değerli Konuklar,


Bildiğiniz üzere, 1 Temmuzu içine alan denizcilik haftası etkinlikleri çerçevesinde bugün yeşil liman sertifikası sahiplerine takdim edilecektir.

Bu kapsamda 1 Temmuzda 71 liman başkanlığınca kabotaj ve denizcilik bayram kutlamaları yapılacak olup bugün saat 16;00 ‘da İTÜ denizcilik Fakültesi mezuniyet töreni, Akşam ise İstanbul Çırağan sarayında denizcilik camiasının katılım sağlayacağı yemekli organizasyon icra edilecektir.

Etkinliğin son günü 2 Temmuzda ise İç sularımızda yapılacak etkinlik çerçevesinde Kars Çıldır Gölünde Gemi ve İskelelerin teslim Töreni yapılacaktır.

Değerli Katılımcılar,

Denizcilik haftası etkinlikleri kapsamda, Bakanlığımızın önem verdiği ve Deniz Ticareti Genel Müdürlüğümüz bünyesinde yürütülen “Yeşil-Eko Liman Projemizin sertifika törenini de bu hafta içerisinde icra etmekteyiz.  

Bu vesileyle “Yeşil Liman” Projemizin sertifika törenine hoş geldiniz.

Sizleri şahsım ve Bakanlığımız adına saygı ve sevgiyle selamlıyorum.


Saygıdeğer Konuklar,

Denizciliğimizin son dönemde durumunu değerlendirdiğimizde,   Türk Deniz Ticaret Filo kapasitemiz  son 10 yılda dünya denizcilik filosuna göre yaklaşık % 75 daha fazla büyüme kaydettiğini, 2008’de ortaya çıkan global krizle birlikte filomuzun tekrar rekabet gücü kazanarak krizi atlatabilmesi için son yıllarda ulaştırma denizcilik ve haberleşme  bakanlığımızın yönlendirmesi ve desteklerinin devam ettiğini görmekteyiz.

Küresel anlamda yaşanan bu sıkıntılı süreçte bakanlığımız birçok sayısız proje, yasal düzenleme ve altyapı yatırımlarını başarıyla hayata geçirdiğine şahit olmaktayız.

Sayın Konuklar,

Denizcilik sektörümüzün önünü açan ve rekabet gücünü artırmaya yönelik yaptığımız bazı düzenlemelerden, projelerden ve altyapı yatırımlarından kısaca bahsetmek istiyorum;

TÜRK SAHİPLİ YABANCI BAYRAKLI GEMİ VE TEKNELERİN TÜRK BAYRAĞINA GEÇMELERİ İÇİN DÜZENELEMELER YAPILDI,
Yakın zamanda, Türk sahipli yabancı bayraklı gemi ve teknelerin Türk bayrağına geçmeleri için başta vize ve vergi olmak üzere tüm engelleri kaldırdık. "Şu anda 3 bin 700 teknemiz daha kısa süre içinde Türk bayrağına geçiş yapmış durumda. Bu rakam önümüzdeki günlerde 6 binlere ulaşmasını beklemekteyiz.

492 sayılı Harçlar Kanunu değişikliği ile Bağlama Kütüğü Ruhsatname Vizelerine ilişkin harçlar kaldırılmıştır.

4490 sayılı TUGS Kanunu ve 491 sayılı KHK değiştirilmiş ve her türlü işlemler (alım, satım, ipotek, tescil vb.) damga vergisi ve harçlardan muaf tutulmuştur. (Resmi Gazete 27.01.2017)

655 sayılı KHK’ya geçici madde eklenerek 27.01.2017 tarihinden önce yurtdışında bulunan ve yabancı bayrak çekmiş yatların ve deniz araçlarının gümrük vergisi dahil her türlü vergi resim ve harçlardan muaf olarak ithal edilmesine izin verilmiştir. (Resmi Gazete 27.01.2017

Türk Bayrağının önündeki tüm engelleri teker teker kaldırıyoruz. Artık Türk Bayrağı çekmek için kimsenin bahanesi kalmayacak.


TÜRK P&I’IN KURDUK,  (MİLLİ KORUMA VE TAZMİN SİGORTA ŞİRKETİ) 2014 yılında kurulan yerli ve milli Türk P&I, kuruluş hedeflerine uygun olarak hali hazırda uluslararası denizcilik konvansiyonlarında ve yabancı sermayeli sigorta şirketlerinin verdiği teminatları sağlayabilmektedir.  Şirket, 2017 yılı itibariyle 145 ülkede 370 anlaşmalı muhabir firma ağı ile faaliyet göstermekte, 1 milyar $’a kadar teminat verebilmekte ve yaklaşık 1800’ün üzerinde gemiye sigorta sağlamış durumdadır.

ÖTV’SİZ YAKIT İLE SEKTÖRE BUYUK ORANDA DESTEK SAĞLANMIŞTIR, 2004 yılından itibaren, sicillerimize kayıtlı, kabotaj hattında münhasıran yük ve yolcu taşıyan gemilere, ticari yatlara, hizmet ve balıkçı gemilerine özel tüketim vergisi tutarı sıfıra indirilmiş (ÖTV’siz) yakıt verilmektedir.

Uygulama çerçevesinde 2004 yılından 2017 Yılı Mayıs ayı sonuna kadar, 102.967 adet yakıt alım defteri düzenlenmiş olup, tahsil edilmeyen ÖTV miktarı 5 milyar 876 milyon TL verilen yakıt miktarı ise 4 milyon 309 bin ton olarak gerçekleşmiştir.


Değerli Katılımcılar,

Gemi inşa sektörü ihracat, bakım onarım, yurt içi üretim, yan sanayi ve geri dönüşüm sanayi dahil yıllık 2,5 Milyar dolar (800 ihracat, 500 bakım-onarım, 500 yurtiçi üretim, 250 yan sanayi, 300 gemi geri dönüşüm), ciroya sahiptir.  Tersane sayımız 2008 yılından beri devam eden krize rağmen 35 lerden 79 ‘lu rakamlara ulaşmış durumdadır. Son 15 yılda bu sektöre 2,8 milyar dolar yatırım yapılmıştır.

79 adet tersane, 585 adet tekne imal yeri,
700 bin ton/yıl çelik işleme kapasitesi,
4,5 milyon DWT/Yıl proje kapasitesi,
2 milyon DWT havuzlama kapasitesi,
21 milyon DWT gerçekleşen yıllık bakım-onarım kapasitesi,

Olan bir Türkiye’den bahsediyoruz.

Yine bu sektör gemi yatırımları, ikinci bölge teşviklerinden beşinci bölge kapsamına alınarak beşinci bölge teşviklerinden yararlanabilir hale getirilmiş ve Gemi yatırımları kredi garanti fonu kapsamına alınmıştır.
 
Bu sektörde direk istihdam 17.000 kişi. Yan sanayi ile birlikte 90.000 kişiye istihdam sağlayarak, 500.000 kişiye geçim kaynağı sağlanmaktadır.

Tersane, tekne imal, çekek yerlerinin kira irtifak hakkı süreleri 49 yıllığına çıkarılmış ve imar planları onaylatılarak, özelikle Tuzladaki tesisler için çok az kalan (18 yıl ) kira süreleri 2065 yılına kadar uzatılmıştır.  Bununla birlikte tersanecilerimizin irtifak hakkı kurulan alanları teminat olarak gösterebilmesinin önü açılmıştır.

Saygıdeğer Konuklar,

Türk Boğazlar bölgesine ayrı bir önem vermekte, gereken her türlü yatırımı yapmaktayız.

Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri (TBGTH) Türk Boğazlar Bölgesi’nin güvenliği için kurulduğu 2003 yılından bugüne kadar başarı ile hizmet vermektedir. Sistemin yenilenmesi için Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğümüz tarafından çalışmalar devam etmektedir.

İzmir Gemi Trafik Hizmetleri, İzmit Gemi Trafik Hizmetleri ve Mersin Gemi Trafik Hizmetleri’nin geçici kabulleri yapılmış ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğümüze devredilmiştir. (Proje Bedeli    212.686.000 TL)

İzmit Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi 9 Kasım 2016 tarihinde aktif olarak hizmete alınmıştır.

İzmir ve Mersin Gemi Trafik Hizmetleri Sistemleri ise 2017 yılı Ekim ayında aktif olarak hizmete alınmış olacaktır.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne Gemi Trafik Hizmetlerinin kuruyoruz alt yapı inşaatı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafından başlatılmış olup Bakanlığımız ise 2018 yılında yazılım ve donanımını kuracaktır.

Türk Boğazları'ndan uğraksız geçiş yapan gemilerin zorunlu gereksinimlerini karşılamak üzere, bekleme sürelerinin 48 saatten (iki gün) 168 saate (7 gün) çıkarılmasına ilişkin Tüzük değişikliği ile ilgili hukuki süreç tamamlanmak üzere olup en kısa sürede uygulamaya geçirilerek bölgenin bir yakıt ikmal merkezi haline getirilmesinin önü açılacaktır.

Yerel Trafik Kontrol Sistemi’nin (YTKS), İstanbul Liman Başkanlığı binasında kurulumu tamamlanmıştır. 2017 yılı sonunda sistem aktif hale gelecek ve yerel deniz trafiği ile ilgili kural ihlalleri tespit edilerek idari yaptırım uygulanarak ve uluslararası gemi trafiği ve yerel deniz trafiğinin güvenliği artırılmış olacaktır.

Türkiye kıyılarında seyir emniyeti ve deniz güvenliğini arttırmak amacıyla 2007 yılında kurmuş olduğumuz Otomatik Tanımlama Sistemi’ni (OTS) 2018 yılında yeniliyoruz.

Deniz yoluyla olabilecek yasadışı eylemlerin önlenmesi amacıyla IMO tarafından geliştirilen ve gemileri uydu yoluyla izleme imkânı veren Uzak Mesafeden Gemilerin Tanımlanması ve İzlenmesi Sistemi (LRIT) kurulmuş ve 08/03/2010 tarihinde küresel LRIT sistemine entegre olunmuştur. Bu sistemin kurulması ile Türk Bayraklı gemilerin dünyanın her yerinden takip imkânı sağlanmıştır.

Ayrıca, Tekirdağ ilinin Marmara Ereğlisi ilçesinde 14 Nisan 2014’te inşaatına başlanılan Ulusal Deniz Emniyeti Merkezinin inşaat işi tamamlanmış olup, 2018 yılında faaliyete geçecektir.

Saygıdeğer Konuklar,

Dış ticaretimizin geliştirilmesi, ekonomimizin dışa açılarak dünya ekonomisiyle bütünleşmesi ve diğer ekonomik hedeflerimizin gerçekleştirilmesi açısından denizcilik sektörü son derece önemli fonksiyona sahip olmasının yanı sıra uluslararası boyutu önemli yer tutmaktadır.  

Ülkemiz 1999 yılında bugüne kadar Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) Konsey Üyeliği’nde C Kategorisinde yer almaktadır.
 
Gönüllü IMO Üye Devlet Deneti’nden (VIMSAS) Ekim 2013 tarihinde ülkemiz başarı ile geçmiştir. IMO deneti Denizcilik İdaremiz için büyük bir itibar projesi olup IMO denetine gönüllü aday olmak, Ülkemize IMO ve dünya denizcilik çevresinde saygınlık kazandırmıştır.

2016 yılında Ülkemiz limanlarına gelen 1900 yabancı bayraklı gemi Karadeniz ve Akdeniz Memorandumları çerçevesinde denetlenmiş uygunsuz bulunan 151 tanesi tutulmuştur.

 
Avrupa Birliği limanlarına giden bayrağımız altındaki gemiler ise Paris memorandumu çerçevesinde denetlenmiş ve 415’sı 2016 yılı içinde denetlenen 415 gemiden sadece 21’i tutulmuştur. Bu performans ile 2008 yılında Beyaz Listedeki yerimiz 2016 yılında da devam etmiştir.

Değerli Katılımcılar,

Denizcilik, sadece dünya için vazgeçilmez değil, denizci bir ülke olan Türkiye için de vazgeçilmezdir. Denizcilik dediğimiz zaman üç tane önemli unsur vardır.

Deniz, gemi ve insan... Bu üç unsuru bağlayan da sevgidir. Denizcilik sektörünün en önemli unsuru da gemiadamıdır.

Bakanlığımız, Türk gemi adamlarının Türk ve yabancı bayraklı gemilerdeki istihdamına özel bir önem vermektedir. Bunun sağlanması için de en önemli unsur olan ülkemizdeki gemiadamları eğitimi için hedefini açık şekilde oluşturmuştur; dünyada tercih edilir Türk gemiadamları için eğitim altyapısının yeniden oluşturulması ve gemiadamı ihtiyaçlarının karşılandığı uluslararası şirketlerin ülkemizde kurularak, dünya gemi işletmecilerine arz edilmesi, bu şekilde de mevcutta % 0,1 olan yabancı sahipli ve yabancı bayraklı gemilerdeki çalışan Türk gemiadamı oranının %1’e çıkarılması.

Biz de bu hedefi gerçekleştirmek için gemiadamları eğitiminde bir dönüşüm başlattık. Bu aşamada yaptığımız çalışmalardan da bahsetmek
İstiyorum;

Gemiadamlarımızın uluslararası standartları yakalayabilmesi için gerekli hukuksal ve teknik altyapı çalışmaları ile mevzuatlarımızı düzenlerken, bir taraftan da gemiadamlarımızın bürokratik iş ve işlemlerini azaltmak, süreçleri hızlandırmak ve çağımız teknolojisi ile gemiadamlarımıza daha
hızlı daha kolay ve daha keyifli hizmet verebilmek için Bakanlığımız ve birimlerimizde de yeni düzenlemelere gidiyoruz.

Gemiadamları işlemlerinde liman başkanlıklarında bu hizmet verilmeyecek, Türkiye’de tek bir gemiadamları merkezi olacaktır. Gemiadamı sınavları, eğitim kurumlarının izleme ve değerlendirme faaliyetleri, belgelendirme ve cüzdan basım faaliyetleri bu merkez eliyle
yürütülecektir.

Bu kapsamda, İstanbul Sefaköy’de Gemiadamları Birimi, Gemiadamı Cüzdan Basım Merkezi, Gemiadamları Sınavları Merkezi (GASM) Başkanlığı ve gemiadamı sınav salonlarının bir arada bulunduğu Gemiadamları Merkezi açılmıştır.

Bu sayede gemiadamı evinden elektronik ortamda yaptığı başvuru ile sınav randevusu alarak, yılda 40.000 sınav kapasiteli on-line sınav merkezinde diğer işlemlerini de yaptırarak gemiadamı cüzdanını alabilmektedir. Tüm liman başkanlıklarımızdan gelen gemiadamı cüzdan başvuruları burada basılmakta ve gemiadamlarının evine kargo ile gönderilmektedir. Aynı merkezde, 82 kişilik elektronik sınav salonu bulunmakta, gemiadamları, randevu sırası beklemeden, istediği tarihte randevu alıp, kolaylıkla burada sınava girebilmektedir.

Saygıdeğer Katılımcılar,

Tüm olumsuzluklara ve bu olumsuzluklara karşı verilen kıyasıya mücadeleye rağmen 2017'yılında daha önce başlattığımız birbirinden önemli projelerin devam etmektedir, birçok dev projelerin ise birçoğunun sonlandırarak hizmete sunulmuştur.

Bu projelerden Kuzey Ege Çandarlı Limanı'nın Avrupa'nın ilk 10 limanından birisi olması yönündeki faaliyetlerimiz ve çabalarımız sürmektedir, diğer taraftan yakın zamanda temelini attığımız Filyos Limanı ve Mersin Konteyner Limanı'na yönelik çalışmalarımız ise hız kesmeden sürmektedir.


Değerli Katılımcılar,

Denizlerin sınırları kaldıran medeniyetleri ve kültürleri yaklaştıran bir özelliği bulunmaktadır. Bu anlamda, dünyadaki  tüm deniz ülkeleri ile adeta sınır komşusu sayılabiliriz. Bu komşuluğun çıkış kapıları niteliğinde olan limanlar, bir ülkenin rekabet, güç ve ekonomik etkinliği üzerinde önemli rol oynamaktadır. Günümüzde uluslararası ticarette el değiştiren malların yaklaşık %90’ının taşınmasında denizyolu ve limanlar kullanılmaktadır. Ticaretteki gelişmelere bağlı olarak Limanlardaki trafik de her yıl ortalama %3 oranında artmaktadır.

Bu artış oranı, lojistik zincirinin en önemli halkasını teşkil eden ve kent merkezlerinde veya yakınında hizmet veren limanların çevre kirliliği, iş sağlığı ve güvenliği ile yönetim sorunlarını da beraberinde getirmektedir.

Saygıdeğer Konuklar,

Malumunuz, sürekli gelişmekte olan küresel lojistik sektörüne uygun olarak Deniz ticaretimizin de potansiyelini geliştirmek için etkin bir ulaştırma altyapısı tesis edilmesi için çalışmalar sürdürülmektedir.

Uluslararası hizmet veren liman tesislerimizin rekabet gücünü artırmak için belirli yük koridorları oluşturmak, bununla ilişkili olarak lojistik sektörünü destekleyecek yatırımları planlamak önem arz etmektedir. Bu durum Türkiye’nin dış ticaret rakamlarını iyileştirerek, 2023 hedefleri doğrultusunda; Ülkemizin ekonomik olarak Dünyanın ilk on ülkesi arasına girmesine katkı sağlayacaktır.  


Saygıdeğer Katılımcılar,

Bakanlık olarak, yeşil liman projesinin hayata geçirilmesindeki amacımız; limanlarımızın, Çevre, İş sağlığı ve Güvenliği ve Etkin yönetim bilincinin oluşmasını sağlayarak uluslararası rekabet gücünü artırmaktır.

Proje ile liman tesislerinde;

Çevre politikası ve hedeflerinin oluşturulması,
Çevre duyarlılığının arttırılması,
Liman tesislerinde risk yönetimi oluşturularak oluşabilecek iş kazalarının önlenmesi,
Enerji verimliliği projelerinin uygulanması,
Atık yönetim planlarının iyileştirilmesi,
Çevreci araçların kullanımına özen gösterilmesi,
Su ve toprak kirliğinin önlenmesi için tedbir alınması,
Sera gazı yönetim planı ve emisyon ölçümlerinin yapılması,
Çevresel gürültü ölçümlerinin yapılması ve bu konuda önlemler alınması gibi birçok husus amaçlanmaktadır.

Bu amaçlar doğrultusunda; çevre dostu, rekabetçi, iş sağlığı ve güvenliğine önem veren, sürdürülebilir liman tesisleri ülkemize kazandırılmış olacaktır.

Saygıdeğer Katılımcılar,

İklim değişikliği etkilerinin bertaraf edilebilmesi için, limanlarda düşük emisyonlu teknolojilerin kullanılmasının sürdürülebilir kalkınma ve kirlenmelerin önüne geçilebilmesi ve çevre açısından önemli olduğu bilinmekte olup düşük emisyonlu teknolojilerin limanlarda kullanımı yürüttüğümüz projenin ana unsurlarından birini oluşturmaktadır.

Bu kapsamda limanlarımızın altyapılarına yönelik birçok yatırımlar gerçekleşmektedir, özelikle Limanlarımızda kullanılan elleçleme ekipmanlarının enerji kullanımının fosil yakıttan elektrik enerjisine dönüştürülmesi halinde hem operasyon maliyetleri %70-80 oranında azaltılabilmekte hemde çevreye verdikleri zarar en alt seviyelere düşürülebilmektedir.

Ayrıca liman tesislerine yönelik Türk Standardları Enstitüsü (TSE) işbirliği ile Gemi ve liman operasyonlarının emniyetli olarak yapılmasını sağlamak amacıyla oluşturulan ve uygulana gelen uluslararası konvansiyon, kural ve tavsiyeler ve birçok düzenlemeden faydalanılarak “Yeşil Liman Sektörel kriterler Dökümanı” hazırlanmış olup tüm prosedür ve denetimler bu dökümana göre gerçekleştirilmektedir.  

Böylece limanlarımızın sahip olduğu sistem belgelendirmelerinin liman operasyonlarına yönelik etkin ve verimli oluşumunun önü açılmış olacaktır.

Değerli Katılımcılar,

Yeşil-Eko liman başvuru şartları dahilinde gerekli belgelerin Liman tesislerince alınmasına ilişkin olarak Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ile işbirliği protokolü yapılmıştır. Belirlenen sektörel kriterlere göre sağlanan, prosedür ve denetimler sonucunda;
Asyaport, Marport, Evyapport, Kumport, Borusan Limanı, Petkim Limanı, Solventas Limanı, Ege Port, Bodrum Kruvaziyer Limanı, Aksa Limanı, Ford Otosan Limanı yeşil Liman sertifikasını almaya hak kazanmışlardır.


Yeşil Liman sertifikasını hak eden liman işletmelerinin Yeşil Liman Sertifikalı işletme olması hasebiyle limancılık sektörüne önderlik edeceği ve sektörü daha ilerilere taşıyacağına inancımız tamdır.  


Sayın Konuklar,

Nihai olarak şunu ifade etmek isterim ki; Uluslararası trafiğe açık, diğer limanlarımızın Yeşil Liman vasıflarına uygun olarak hizmet vermesi için faaliyetlerimiz devam edecektir.

Bu vesile ile Yeşil Liman projemizin gerçekleşmesinde emeği geçen tüm Kamu Kurumlarına, Liman İşletmelerine teşekkür eder, bu projenin ülkemize ve liman işletmelerimize hayırlı olmasını diliyorum.

Katılım ve katkılarınızdan dolayı hepinize teşekkür eder, en içten selam ve saygılarımı sunarım.