Türkiye - İsrail Arasında "Kriz Geçirmez" Anlaşma

GÜNDEM Türkiye ile İsrail arasında yürütülen görüşmelerde doğalgaz görüşmeleri ayrı değerlendiriliyor. İsrail'le doğalgaz anlaşması her şeyin üzerinde olacak.

İsrail Enerji Bakanlığı Direktörü Meridor, "İki ülke arasında siyaseten ne olursa olsun, bankaların doğalgaz projelerinin korunacağını bilmeleri lazım." dedi. Enerjinin merkezi olma yolunda emin adımlarla ilerleyen Türkiye, Rusya, İran, Lübna ve Mısır ile doğalgaz ticareti üzerine görüşmelerini sürdürüyor. Bu ülkeler arasında en sıcak gelişmeler ise, İsrail tarafından yaşanıyor. 2019 yılının sonunda Leviathan bölgesinde doğalgaz üretmeye hazırlanan ülkeden gelen açıklamalar, doğalgazın ve diğer konuların ayrı ayrı ele alındığını ortaya koydu. 

İsrail ve Türkiye'nin 'siyasi sebepler' nedeniyle doğalgaz anlaşmasının zarar görmemesi için çalıştığı, bu nedenle yapılan anlaşmaları 'diplomatik bağların kopması' ihtimaline karşı korudukları belirtiliyor. İki ülke arasındaki enerji ticareti üzerine açıklamalarda bulunan İsrail Enerji Bakanlığı Genel Direktörü Şaul Meridor'un, Kudüs'te yaptığı açıklamada, söz konusu koruma önlemleriyle birlikte İsrail'den Türkiye'ye doğalgazın 2019'da gelmeye başlayabileceğini söylüyor. 

SİYASİ İLİŞKİ GÖZETİLMEYECEK
Meridor, "Bakanların böylesi bir projeyi finanse etmeleri için iki ülke arasında siyaseten ne olursa olsun, iş kısmının korunacağını bilmeleri lazım." derken, İsrail'in kontrolündeki doğalgaz sahalarından çıkartılacak gazın, Türkiye'den geçmesinin planlandığı biliniyor. Doğalgazın transferi konusunda, "Her senaryo için bir planımız var." diye konuşan Meridor, Kıbrıs üzerinden Türkiye'ye bir boru hattı çekilmesine ilişkin konunun tarafları arasında yer alan Kıbrıslı Türkler ile de görüşeceklerini ifade etti.

İsrail'in gaz ticareti konusunda yurt içindeki tartışmalar ve yüksek vergiler nedeniyle 5 - 6 yıllık bir zaman kaybına uğradığını vurgulayan Meridor, "Şimdi bu sorunların üstesinden geliyoruz. Kaybettiğimiz zamanı telafi etmek için önümüzde güzel fırsatlar var." diye konuştu. İsrail, Akdeniz'deki iki ayrı sahada Tamar ve Leviatan bölgelerinde 950 milyar metreküpe yaklaşan doğalgaz buldu. Türkiye'nin yıllık ihracatının ortalama 50 milyar metreküp olduğu göz önüne alınınca, İsrail gazı, Türkiye'nin yıllık doğalgaz ihtiyacanın 19 katı. Bu gaz miktarı çok fazla olmasa da, Avrupa'nın enerji kaynaklarını çeşitlendirmek için önemli. 

LEVİATHAN'DA 2019 SONU ÜRETİME GEÇİLİYOR
İsrail'in Akdeniz'deki leviathan doğalgaz yataklarının İsrailli ortakları, sahanın 2019 yılı sonunda üretime geçecek bir biçimde geliştirilmesini öngören bir planı onayladılar. Grubun Tel Aviv borsasına yaptığına açıklamaya göre, planın birinci aşaması yılda 12 milyar metreküp (bcm) doğalgaz üretimini öngörüyor ve 3.5 - 4 milyar arasında bir maliyet getirecek.

Son 10 yılda bulunan en büyük doğalgaz yatağı olan Leviathan'ın İsrailli ortakları arasında, ayrı ayrı yüzde 22.67 hisseye sahip olan Delek Dirilling ve Avner Oil ile yüzde 15 hisseye sahip Ratio Oil bulunuyor. Projenin nihai yaptırım kararı için sahanın işleticisi olan ABD şirketi Noble Energy'nin onayı gerekiyor. Noble'ın hissesi ise yüzde 39.66. İsrail Akdeniz'de başka alanlarda da gaz aramaya devam ediyor.