İhracatta aslan payı KOBİ'lerin

GÜNDEM Geçen yıl ihracatın yüzde 60,1'ini Küçük ve Orta Büyüklükteki işletmeler (KOBİ) gerçekleştirdi. Dış ticarette sanayi sektörü ilk sırada yer alırken, sanayici girişimlerin ihracatının yarısı AB'ye yapıldı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2010 yılına ait Girişim Özelliklerine Göre Dış Ticaret İstatistikleri'ni yayımladı.

Buna göre, 2010 yılında 48 bin 9 girişim ihracat, 55 bin 119 girişim ithalat yaptı. İhracatın yüzde 60,1'i 0-249 çalışanı bulunan ve KOBİ olarak değerlendirilen girişimler tarafından gerçekleştirildi. İthalatın ise yüzde 42,1'i KOBİ'ler tarafından yapıldı.

İhracatta 0-9 kişi çalışan mikro girişimlerin payı yüzde 16,4 olurken, yüzde 24,6'sı 10-49 kişi çalışan küçük ölçekli girişimler, yüzde 19,2'si 50-249 kişi çalışan orta ölçekli girişimler ve yüzde 39,6'sı da 250 ve daha fazla çalışanı olan girişimler tarafından gerçekleştirildi.

İthalatın yüzde 57,8'i 250 ve daha fazla çalışanı bulunan büyük girişimler tarafından yapılırken, 0-9 kişi çalışan mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 6,7, 10-49 kişi çalışan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 16,1 ve 50-249 kişi çalışan orta ölçekli girişimlerin payı da yüzde 19,2 oldu.

DIŞ TİCARETTE SANAYİ SEKTÖRÜ İLK SIRADA

Girişim ana faaliyetleri esas alındığında ihracatın yüzde 60,4'ü, ithalatın ise yüzde 54,5'i sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 34,9, ithalattaki payı ise yüzde 32 düzeyinde gerçekleşti.

Sanayi sektörü ihracatının yüzde 61,5'i 250 ve daha fazla çalışanı bulunan büyük girişimler tarafından yapıldı. Ticaret sektörünün ihracatında ise yüzde 44,6 payla 10-49 kişi çalışan küçük ölçekli girişimler en yüksek paya sahip oldu. Sanayi sektörü tarafından yapılan ithalatta yüzde 72,2 payla 250 ve daha fazla çalışanı bulunan büyük girişimler, ticaret sektörü tarafından yapılan ithalatta ise yüzde 31,3 payla 10-49 kişi çalışan küçük ölçekli girişimler ilk sırada yer aldı.

HER İKİ ÜRÜNDEN BİRİ AB'YE

2010 yılında, ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin ihracatının yüzde 50,1'i AB ülkelerine, yüzde 18,1'i de Yakın ve Ortadoğu ülkelerine yapıldı. AB ülkelerine yapılan ihracatın yüzde 65,3'ü sanayi, yüzde 32,5'i ticaret sektörü tarafından gerçekleştirildi.

Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ithalatının yüzde 42,3'ünü AB'den, yüzde 19,3'ünü Diğer Asya ülkelerinden, yüzde 13,7'sini AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden yaptı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin en çok ithalat yaptığı ülke grupları sırasıyla AB (yüzde 40,1), Diğer Asya (yüzde 31,7) ve AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri (yüzde 15,1) oldu.

SANAYİ ÜRÜNLERİ İHRACATININ YÜZDE 61,8'İNİ SANAYİCİ YAPTI

Geçen yıl sanayi ürünleri ihracatının yüzde 61,8'ini ana faaliyeti sanayi olan girişimler, yüzde 33,7'sini ise ana faaliyeti ticaret olan girişimler gerçekleştirdi. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin yaptığı ihracatın ise yüzde 94,9'u sanayi ürünleri, yüzde 2,4'ü tarım ürünleri oldu.

Sanayi ürünleri ithalatının girişim ana faaliyetine göre yüzde 52,3'ü sanayi, yüzde 38,2'si ticaret ve yüzde 9,6'sı diğer sektörler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin yaptığı ithalatının yüzde 75'ini sanayi ürünleri, yüzde 13,6'sını madencilik ürünleri ve yüzde 4,2'sini ise tarım ürünleri oluşturdu.

2010 yılında ihracatın yüzde 47'sini 100 girişim, ithalatın ise yüzde 48,4'ünü 50 girişim yaptı. En çok ihracat yapan 5 girişim toplam ihracatın yüzde 17'sini, en çok ithalat yapan 5 girişim ise ithalatın yüzde 22'sini gerçekleştirdi.

İhracatta ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı yüzde 18,5, ticaret sektöründe yüzde 13,9 oldu. İthalatta ilk 5 girişim sanayi sektöründe yüzde 20,2 paya sahipken, bu pay ticaret sektöründe yüzde 11,9 oldu.

GİRİŞİMLERİN YÜZDE 45,5'İ 1 ÜLKEDEN İTHALAT YAPTI

Geçen yıl 21 bin 531 girişim tek ülkeye ihracat yaparken, 8 bin 57 girişim 2 ülkeye, 8 bin 968 girişim ise 3-5 ülkeye ihracat yaptı. 20 ve üzerinde ülkeye ihracat yapan girişim sayısı bin 943 iken, bu girişimler ihracatın yarısından fazlasını (yüzde 56,2) gerçekleştirdi.

2010'da bin 105 girişim 20 ve daha fazla ülkeden ithalat yaptı. Bu girişimlerin ithalatı, toplam ithalatın yüzde 52,9'unu oluşturdu. 2010 yılında 25 bin 102 girişim tek ülkeden (toplam girişimlerin yüzde 45,5'i), 9 bin 227 girişim 2 ülkeden, 10 bin 939 girişim ise 3-5 ülkeden ithalat yaptı.