Gemi İnşada Salgının Faturası Önümüzdeki Yıl Belli Olacak

Salgınının Türkiye’de görülmeye başlandığı mart ayında yüzde 30 daralan gemi ve yat ihracatında düşüş nisanda hızlandı. Geçen ay sektör ihracatı yüzde 74 düşüşle 29 milyon dolarda kaldı. Ancak sektördeki bu düşüş, seyahat engelleri nedeniyle gemilerin alıcısına teslim edilmemesinden kaynaklandı. Gemiler tersanelerde sahiplerini bekliyor. Dolaysıyla seyahat engellerinin kalmasıyla bu gemiler de teslim edilecek. Salgına rağmen dünyadaki rakiplerinden daha iyi olduklarını vurgulayan sektör temsilcileri asıl endişeyi ise 2021 için taşıyor. Küresel ekonomide yaşanan gelişmeler nedeniyle siparişlerde azalma bekleniyor.

Gemi, Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği (GYİB) Başkanı Cem Seven, nisan ayında ihracattaki düşüşte koronavirüsün etkisi olduğunu dile getirerek, “Teslim edilmeyi bekleyen gemi ve yatlarımız var. Seyahat kısıtlamaları nedeni ile hem teslim için alıcı firma temsilcileri gelemiyor hem de inşası ilerleyen gemiler, alıcıların enspektörlerinin gelememesi nedeni ile teslim tarihinde ötelemeleye maruz kalıyor” dedi.

2020'i geçen yıl gelen siparişler sayesinde büyük kayıplar yaşamadan atlatmayı öngören tersaneciler, 2021 içinse endişelerini dile getiriyor. Petrol fiyatlarında sert düşüşün özel amaçlı gemi taleplerini önemli oranda etkilediğine dikkat çeken Cem Seven, “Covid-19, petrolün düşüşü, son 9 ayda dünya ticaret örgütü istatistiklerine göre ilk 20 büyük ihracatçı ülkenin ihracat rakamlarının eksiye yönelmesi, talep yetersizliği, kusursuz fırtına için neredeyse bütün parametreleri sağlamış gözüküyor. Ancak, yurtdışında rekabet ettiğimiz bir çok tersane de benzer problemleri yaşıyor. Kısa ve orta vadede talepte düşüş olacağı aşikar ama toparlamayacak anlamı da taşımıyor. Tersanelerimiz bütün zorlukların üstesinden gelebilecek güce sahip” diye konuştu.

Finansman sorunu sektörü zorluyor

Sektörde yaşanan finansal zorluklara da değinen Seven, “Maalesef, Kontr garanti şeklinde yurtdışı avalli teminat mektubu sunulamadığı içinde yeni İnşanın yaklaşık yaklaşık 25’i seviyesinde alınan iş avansları ve inşanın geri kalanının banka kredisi yolu ile finanse edilmesi, tersanelerimizi zorluyor. Mücbir sebep kapsamına alınan sektörler arasında olmayışımız da, teslimde yaşanan gecikmelere karşı mücbir sebep ilan etmek isteyen tersanelerimizi resmi olarak korunmasız bırakıyor” diye konuştu.