Duygu yüklü vapurdur kıymayın Maltepe’ye’

Kültür / Tarih / Belgesel 57 yıl boyunca İstanbulluları taşıyan Maltepe vapuru ‘Korumaya Değer Kültür Varlığı’ ilan edilmesine rağmen kaderine terk edildi

İstanbul Boğazı’nın yüzen martıları olarak bilinen şehir hatları vapurlarının en eskisi Maltepe, kaderine terk edildi. İstinye Tersanesi’nde yapılan vapur parçalanmayı bekliyor. 1963’ten 2010 yılına kadar 57 yıl boyunca Kadıköy-Karaköy-Eminönü hattında çalışan Maltepe vapuru, milyonlarca İstanbullunun hafızasına kazınmıştı. 2008’de ‘Korumaya Değer Kültür Varlığı’ ilan edilen Maltepe, 2010’da filodan çıkarıldığında hala çalışıyordu. Yaklaşık 2 yıl önce Pendik İskelesi’ne çekilen vapur, değerlendirilmesi için proje geliştirilemeyince adeta çürümeye terk edildi. 

‘Hatıralarla dolu’

İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği’nden mezun olduktan sonra başladığı İstinye Tersanesi’nde yaptığı ilk vapurun hurdaya ayrılmasına dayanamadığını söyleyen Aykut Altay, yüzer kütüphane olması için çabalıyor. 84 yaşındaki Altay, “Bu vapur eski İstanbul’un hatıralarını canlı tutan, milyonlarca insanın hayatına dokunan yaşayan bir varlık gibi. Pruvasında evlilik teklifleri yapıldı, iskele tarafından şairler boğazı izleyip şiir yazdı, Yeşilçam filmleri çekildi, ana salonunda Alaatin Şensoy konser verdi, kamarasında aşıklar birbiriyle bakıştı, kaptanları doğan çocuklarını kaptan köşkünde öğrendi. Tüm yaşanmışlıkları kenara bırakıp Maltepe’nin paramparça edilmesini izlemeye dayanamıyorum. Her hafta yanına gidiyor ve karşısında ağlıyorum. ‘Beni sen yaptın sen kurtar’ dediğini hissediyorum. O ruhu olan ve duygu yüklü bir vapurdur, kıymayın Maltepe’ye” dedi.  

Belediyeye çağrı

Maltepe’nin ikiz kardeşi Suadiye vapurunun yok olduğunu belirten Altay, Maltepe’nin yüzer kütüphane olarak değerlendirilmesini istiyor; “Gençler kitap okusun, araştırma yapsın. Dijitalleşen dünyada eskiden olduğu gibi vapurda kitap okumanın keyfini çıkarsınlar. Adını taşıyan Maltepe Belediyesi yardım ederse ilçeye bir yüzer kütüphane kazandırabiliriz. Her gün gelir kütüphaneyi beklerim, gençlerle ilgilenirim.”

Projeler gerçekleşmedi

1960’ta İngiltere’den satın alınan İnkılap ve Harbiye tipi buharlı gemiler geliştirilerek İstanbul’un ulaşım filosunun güçlendirilmesi istendi. 67 metre uzunluğunda 13 metre genişliğindeki İskoç vapurları Maltepe ve Suadiye, 1962’de İstinye Tersanesi’nde Şehir Hatları İşletmesi için yapılan ilk yolcu vapurları oldu. Suadiye, 2003’te hizmet dışı kalıp parçalandı. Maltepe ise 1962’den 2010’a kadar milyonlarca İstanbulluyu gezdirdi. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ile 2008’de ‘Korumaya Değer Kültür Varlığı’ ilan edilen Maltepe vapurunu Şile Belediyesi satın aldı. 2011’de Şile Liman Kültür Merkezi olan vapur, nikah salonu olarak kullanılmak istendi ama proje gerçekleşmedi. 2016’da Pendik İskelesi’ne çekilen vapur, eritilerek çelik ham maddesi olmayı bekliyor. Terk edildiği için fırtınalarla yıpranan vapurun paslı ve sahipsiz hali     görenleri şaşırtıyor.  

Milliyet