'ARGO' Karadeniz Sularında
GÜNDEMODTÜ Erdemli Deniz Bilimleri Enstitüsü, denizlerin sürekli gözlemlenmesi ve olası iklim değişikliğinin izlenmesi amacıyla "Argo" adı verilen robotik ölçüm cihazını Karadeniz sularına bıraktı.
"ARGO"nun denizde 5 günlük süre içerisinde 750 metre derinliğe dalıp çıktığını anlatan Tezcan: şunları söyledi:
"Deniz suyunun tüm fiziksel parametrelerini ölçüyor ve yüzeye ulaştığı zaman uydu aracılığıyla verileri bize gönderiyor. Verilerin gönderilmesi bittikten sonra cihaz park diye tabir ettiğimiz derinliğe tekrar iniyor ve hareketine devam ediyor. Bu sayede hem o derinlikteki akıntıyı hem de deniz kolonu, su kolonu boyunca fiziksel parametrelerin tuzluluk, sıcaklık gibi parametrelerin nasıl değiştiğini gözlemliyor."
Cihazda bulunan oksijen sensörünün önemine değinen Tezcan, "Bu sensör Karadeniz için önemli bir parametre. Çünkü bildiğiniz gibi Karadeniz'de yaklaşık 150 metre derinlikten itibaren Oksijen kalmıyor. Mevsimsel olarak zaman içerisinde bunun ölçümünü,değişimini görmek istiyoruz. Bu cihaz akıntıyla sürüklendiği yerden her 5 günde bir profil alarak bu bilgileri bize gönderecek. Görülebilecek bu değişimi hem mevsime hem de zamana bağlı olarak takip edebileceğiz" diye konuştu.
Türkiye'de İlk
Bu cihazdan dünyanın çeşitli denizlerinde özellikle okyanuslarda 3 bin taneden fazla dolaştığını anlatan Tezcan, şunları kaydetti:
"Fakat Karadeniz'de bir kaç ülkeye ait 6 tane dolaşmakta. Biz ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü olarak DPT'nin yani Kalkınma Bakanlığının desteğiyle kurduğumuz Deniz Ekosistem ve İklim Araştırmaları Merkezi (DEKOSİM) ile bu cihazlardan 6 tane denizlerimizde bırakacağız. Bunların 4 tanesini Karadeniz'e, 2 tanesini de Akdeniz'e bırakacağız. ARGO adlı cihazın ilki Türkiye'de ilk defa Sinop'un 10 mil açığında, 2 bin metre derinliğinde tüm hazırlıklar, testler tamamlandıktan sonra denize bırakıldı. Diğer 3 ARGO'yu da kısa sürede denize bırakacağız. Dolayısıyla bundan sonra bu cihazla Türkiye denizlerinde özellikle Karadeniz'de bize ciddi bir veri sağlayacak. Bu Türkiye açısından önemli bir çalışma. Özellikle Karadeniz'deki canlı kaynaklarının üstteki su kolonunun değişiminin anlaşılması bu cihazla sağlanacak. Bu cihazlar denizde dolaşarak 4 yıl boyunca her 5 günde bir kendiliğinden ölçümler alacak. Uyduya gönderecek ve gerçek zamanlı verilere ulaşılmış olacağız."
Tezcan, denizlerde gemilerle araştırma yapmanın maliyetli olduğunu, ARGO sayesinde daha az maliyetle araştırma yapıbileceklerini sözlerine ekledi.
İlginizi Çekebilir